La cumissiun dal cussegl grond per furmaziun e cultura ha predeliberà la missiva da la regenza tar la revisiun totala da la lescha davart las scolas popularas dal chantun Grischun (lescha da scola). Cun intginas propostas divergentas recumonda ella al cussegl grond d'acceptar il project.

Cun la missiva tar la revisiun totala da la lescha da scola propona la regenza grischuna da repassar en moda cumplessiva il cuntegn e la furma da la lescha vertenta. Uschia duai vegnir stgaffida ina basa, cun la quala la scola populara dal Grischun po far frunt a sfidas futuras confurm al temp ed a la situaziun. La cumissiun dal cussegl grond per furmaziun e cultura ha predeliberà il project sut il presidi da la deputada Sandra Locher Benguerel ed en preschientscha dal cusseglier guvernativ Martin Jäger en totalmain 10 sesidas per mauns dal cussegl grond. Ella ha pudì sa persvader da las finamiras menziunadas: Integraziun da la lescha da scolina en la lescha da scola sco er dal sectur che pertutga la pedagogia speziala da la lescha d'impedids en la lescha da scola; mesiras integrativas da la pedagogia speziala; garanzia d'ina instrucziun nuninterrutta l'avantmezdi cun agid d'uras da bloc per la scolina e per la scola primara; ina purschida da structuras dal di confurma al basegn, sch'i dat ina dumonda correspundenta; in augment dal pensum d'instrucziun da 38 a 39 emnas da scola per onn, da maniera ch'il dumber d'uras d'instrucziun per emna sa sbassa, sco er in augment dals salaris inizials per las persunas d'instrucziun. La cumissiun è entrada unanimamain en il project, perquai ch'il basegn d'agir è cumprovà e perquai che la missiva tegna quint da quest basegn d'agir.

Igl è er impurtant da menziunar ch'il project mantegna quai ch'è sa cumprovà, sco en spezial il fatg che la scolina è facultativa e che la scola cumenza a la vegliadetgna da 7 onns. La scola populara resta vinavant ina incumbensa communabla dal chantun e da las vischnancas.

Auzar il stgalim da salari suprem
Suenter lungas ed intensivas debattas è la cumissiun suandada per gronda part la missiva. Igl èn dentant er vegnidas fatgas propostas materialas divergentas. Per l'ina concernent in augment dals salaris da las persunas d'instrucziun che surpassass la missiva cun augmentar il stgalim da salari suprem. En questa fatschenta pretenda ina maioritad da la cumissiun 154 pertschient da la tariffa da l'emprim stgalim da salari ed ina minoritad da la cumissiun 150 pertschient (proposta da la missiva: 142 pertschient). Per l'autra propona ina maioritad da la cumissiun da reducir la grondezza da las classas a maximalmain 22 scolaras e scolars (proposta da la regenza: maximalmain 24), ed ina minoritad da la cumissiun propona da dar ina facilitaziun da vegliadetgna a las persunas d'instrucziun tenor il dretg vertent. In'ulteriura minoritad da la cumissiun vuless declerar la scolina per obligatorica. Plinavant beneventa la cumissiun la proposta da la Rumantschia concernent ils cudeschs da scola e fa ina proposta respectiva al cussegl grond. Tenor la proposta pon meds d'instrucziun en rumantsch vegnir edids tant en rumantsch grischun sco er en ils idioms. Ina maioritad da la cumissiun vuless dar dapli paisa a la direcziun da la scola tras ina formulaziun reglamentara ("per regla") en la lescha (proposta da la regenza: formulaziun da natira facultativa ["po"]). Dal rest propona la cumissiun anc intginas paucas adattaziuns da natira formala.

Las novaziuns che vegnan deliberadas tras la missiva da la regenza chaschunan custs nets supplementars da totalmain circa 4.5 milliuns francs per onn. Da quels surpiglia il chantun circa 2 milliuns francs e las vischnancas cun lur instituziuns ch'èn responsablas per la scola circa 2.5 milliuns francs. Ulteriurs custs supplementars resultassan, sche las propostas menziunadas concernent la salarisaziun da las persunas d'instrucziun e concernent la grondezza da la classa vegnissan acceptadas dal cussegl grond. Per surpigliar ils custs supplementars propona ina maioritad da la cumissiun ina clav da repartiziun da 60% sin donn e cust dal chantun e da 40% sin donn e cust da las vischnancas, ina minoritad da la cumissiun propona da repartir ils custs supplementars mez per in al chantun ed a las vischnancas.

Il cussegl grond vegn a tractar il project en la proxima sessiun da december.


Infurmaziuns:
presidenta da la cumissiun Sandra Locher Benguerel, tel. 079 658 13 53


Gremi: cumissiun per furmaziun e cultura
Funtauna: rg cumissiun per furmaziun e cultura