En sia ultima sesida da l'onn 2011 ha la regenza decidì d'adattar il plan directiv chantunal per ina colliaziun dals territoris da skis dad Arosa e Planeiras. Ultra da quai ha ella deliberà in program per realisar la nova politica regiunala fin l'onn 2015 sco er garantì contribuziuns a differentas instituziuns ed organisaziuns.
La fusiun dal territori da skis è in pass enavant
La regenza ha decidì d'adattar il plan directiv chantunal per engrondir il territori da skis dad Arosa e da Planeiras. L'adattaziun correspundenta dal plan directiv regiunal ch'era vegnida concludida da la regiun dal Grischun central ha la regenza approvà. La fusiun previsa dals dus territoris da skis vegn realisada tras ina nova pendiculara che parta davent dal territori da skis da Planeiras (staziun da muntogna Heimberg-Motta-Urdenfürggli) e che arriva a la staziun da muntogna Hörnli en il territori da skis dad Arosa. I vegn desistì d'avrir il territori dal Urdental cun telefericas e cun pistas, e l'Urdental dadens vegn attribuì (cun excepziun d'in corridor da pendicularas) ad in territori da protecziun da la cuntrada.
En in proxim pass vegn la regenza a stuair decider davart l'approvaziun da la revisiun da la planisaziun locala da la vischnanca da Vaz dals 27 da november 2011 sco er davart eventuals recurs da planisaziun. Ultra da la procedura dal plan directiv è necessaria – per realisar la fusiun dals territoris da skis – ina procedura dal dretg da telefericas per l'approvaziun dal plan e per la concessiun tar la confederaziun. En questa procedura vegn er fatga l'examinaziun ecologica.
Fixà in program da 4 onns per la nova politica regiunala
En il rom da la nova politica regiunala da la confederaziun (NPR) ha la regenza grischuna approvà per ils onns 2012 fin 2015 in program da realisaziun dal Grischun ed ina cunvegna da program tranter la confederaziun ed il chantun. La nova politica regiunala da la confederaziun vul rinforzar la cumpetitivitad da singulas regiuns, stgaffir plazzas da lavur en las regiuns ed uschia er procurar ch'ils territoris decentrals restian populads. Sa basond sin ils programs da realisaziun chantunals fa la confederaziun cunvegnas da program da plirs onns cun ils chantuns.
Cun il program da realisaziun dal Grischun 2012 fin 2015 duain vegnir dads impuls da creschientscha a l'economia grischuna. Quests impuls duain promover en emprima lingia la midada da structura e l'innovaziun en l'economia d'export dal Grischun. La finamira è quella da rinforzar la cumpetitivitad dal motors da l'economia dal Grischun. Per la perioda da program da 4 onns quinta il chantun cun custs totals da var 18,42 milliuns francs. Ensemen cun ils chantuns Tessin, Uri e Vallais sa participescha il chantun Grischun ultra da quai al project da NPR San Gottardo 2020.
La promoziun da las linguas vegn reglada en ina cunvegna da prestaziun
Sa basond sin la lescha da linguas conceda la confederaziun al chantun agids finanzials per mantegnair la lingua e cultura rumantscha e taliana sco er per ademplir sias incumbensas spezialas en connex cun la promoziun da la trilinguitad. Las singulas incumbensas e l'import da la contribuziun èn fixads ussa per l'emprima giada en ina cunvegna da prestaziun tranter la confederaziun ed il chantun. La regenza grischuna ha approvà la cunvegna tranter l'uffizi federal da cultura ed il chantun Grischun per la perioda da legislatura 2012 fin 2015. La cunvegna da prestaziun prevesa contribuziuns federalas annualas da 5'059'600 francs per 2012, da 5'131'600 francs per 2013, da 5'202'900 francs per 2014 e da 5'287'300 francs per 2015. Quai dat ina summa da contribuziuns da 20'681'400 francs.
Deliberà la missiva per la nova vischnanca da Valsot
La regenza grischuna suttametta al cussegl grond ina missiva concernent la fusiun da las vischnancas da Ramosch e da Tschlin a la vischnanca da Valsot. Las duas vischnancas han mintgamai votà ils 21 d'october 2011 per la fusiun da vischnancas. Suenter ha la regenza approvà ina cunvegna correspundenta. La fusiun entra en vigur per il 1. da schaner 2013 premess l'approvaziun tras il cussegl grond.
Mess en vigur duas leschas
Per il 1. da schaner 2012 metta la regenza en vigur las suandantas leschas concludidas dal cussegl grond:
– lescha davart l'integraziun sociala e professiunala da persunas cun impediments (lescha d'integraziun da persunas cun impediments; LIPI)
– lescha chantunala da geoinfurmaziun (cun excepziun da las disposiziuns davart la constituziun dal cataster communal da conducts).
Examinà l'allontanament d'aua persa da las vischnancas
L'uffizi per la natira e l'ambient ha redigì in "Rapport dal status da l'allontanament d'aua persa da las vischnancas dal chantun Grischun 2010". Il rapport, dal qual la regenza ha prendì enconuschientscha, mussa il svilup ed il stadi da l'allontanament communal d'aua persa. Sa basond sin il rapport ha la regenza prendì differents conclus concernent la construcziun e la gestiun dals stabiliments da l'allontanament d'aua persa dal Grischun confurm a la lescha. L'uffizi per la natira e l'ambient è vegnì incumbensà d'infurmar en chaussa las vischnancas che han deficits d'execuziun en la protecziun qualitativa da las auas.
Ils chantuns han atgnas finamiras da biodiversitad
Cun la "Strategia svizra da biodiversitad" vul la confederaziun garantir a lunga vista che la biodiversitad vegnia mantegnida. En sia resposta da consultaziun beneventa la regenza grischuna questa intenziun. Ella renviescha dentant al fatg ch'il plan d'acziun che fa part da la strategia stoppia sa restrenscher a mesiras che la confederaziun po ademplir sezza. Ils chantuns da lur vart prendan independentamain mesiras, cun las qualas els cuntanschan las finamiras da prestaziun tenor las cunvegnas da program tenor la nova gulivaziun da finanzas (NGF). Ord vista dal Grischun èsi plinavant essenzial ch'i vegnia differenzià en il sectur da la biodiversitad tenor las regiuns grondas Bassa, Giura ed Alps. La finala vegni remartgà ch'ils custs supplementars che resultan stoppian vegnir surpigliads da la confederaziun.
Da vischnancas e da regiuns
- Silvaplauna: Al project "Siglientada da lavinas Surlej" ch'è vegnì inoltrà da l'uffizi da guaud e privels da la natira per incumbensa da la vischnanca da Silvaplauna vegn garantida ina contribuziun da maximalmain 151'200 francs.
- Tusaun: La taglia sin immobiglias che la vischnanca da Tusaun ha concludì ils 27 da november 2011 e che duai vegnir introducida cun ina revisiun parziala da la lescha da taglia vegn approvada.
- Bregaglia/Engiadin'ota/Val Puschlav: Per il project "Manaschament regiunal 2012 fin 2015 Bregaglia, Engiadin'ota e Val Puschlav" vegn garantida – a l'instituziun purtadra – ina contribuziun da la confederaziun e dal chantun en il rom da la nova politica regiunala dad en tut maximalmain 660'000 francs per la perioda da realisaziun 2012 fin 2015.
Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns
- Fundaziun Abitadi evangelic per persunas attempadas Masans a Cuira: Per midar chombras da dus letgs en chombras d'in letg sco er per stgaffir letgs da tgira supplementars en l'abitadi evangelic per persunas attempadas Masans a Cuira vegn garantida ina contribuziun chantunala d'investiziun da totalmain 5'360'000 francs.
- Telefericas Savognin SA: Cun resalva da la finanziaziun totala regulara vegn concedì – en il rom da la nova politica regiunala da la confederaziun (NPR) – in credit da 2'000'000 francs a las Telefericas Savognin SA per construir la pendiculara Tigignas-Somtgant. Plinavant vegn garantida ina contribuziun chantunala da 336'679 francs.
- Gruppa da lavur per ils XXIV. gieus olimpics d'enviern en il Grischun 2022: A la gruppa da lavur per ils XXIV. gieus olimpics d'enviern en il Grischun 2022 vegn garantida ina contribuziun da 400'000 francs per elavurar in dossier per la candidatura naziunala, maximalmain però 50 pertschient dals custs che pon vegnir mess a quint effectivamain. I vegn premess che las vischnancas da San Murezzan e da Tavau delibereschian ensemen ina summa da la medema autezza sco la contribuziun dal chantun.
- Institut svizzer per la climatologia alpina e per la medischina a Tavau: A l'institut svizzer per la climatologia alpina e per la medischina a Tavau vegn garantida ina contribuziun periodica annuala da 373'138 francs ils onns 2012 fin 2015. Latiers vegn ina contribuziun annuala extraordinaria da 225'000 francs a l'observatori fisical-meteorologic Tavau ed al center mundial da radiaziun.
- Teater da Cuira: Per l'emprima giada ha il chantun fatg ina cunvegna da prestaziun cun il teater da Cuira. Questa cunvegna vala per las stagiuns 2011/12 e 2012/13. En la cunvegna vegnan fixadas ultra da las prestaziuns dal teater e da la collavuraziun tranter auter la contribuziun finanziala dal chantun. Il teater da Cuira survegn – cun resalva da l'approvaziun dal credit tras il cussegl grond – annualmain ina contribuziun da 280'000 francs. Per projects spezials po vegnir dumandada ina finanziaziun supplementara.
- Klibühni a Cuira: Per il program d'occurrenzas 2012 da la Klibühni a Cuira vegn surpigliada ina garanzia da deficit da maximalmain 200'000 francs.
- Uniun opera viva Sursaissa: Per las preschentaziuns da l'opera "Macbeth" da Verdi il fanadur/avust 2012 tras l'uniun opera viva Sursaissa vegn surpigliada ina garanzia da deficit da maximalmain 75'000 francs.
Per la fin da l'onn
La regenza grischuna ha salvà 44 sesidas durant l'onn che va a fin. Ella ha prendì 1'153 conclus (onn precedent: 1'239).
Il presidi da la regenza va il 1. da schaner 2012 a Barbara Janom Steiner, scheffa dal departament da giustia, segirezza. Vicepresident daventa Hansjörg Trachsel, schef dal departament d'economia publica e fatgs socials.
La regenza giavischa a tut las conburgaisas ed a tut ils conburgais bellas festas da Nadal e tut il bun per l'onn nov.
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun