La regenza grischuna ha approvà il project da l'ovra idraulica "Lavinuoz" en Engiadina bassa. Ultra da quai s'exprima ella en ina posiziun a la confederaziun cunter ina limitaziun da l'immigraziun or dad 8 stadis da la UE. En il rom da la nova gestiun publica suttametta ella plinavant al cussegl grond la missiva davart la structura da las gruppas da products e davart ils effects per ils onns 2013 fin 2016.

Approvà il project da l'ovra idraulica "Lavinuoz"
La forza idraulica da l'aual da muntogna Lavinuoz sin il territori communal da Lavin en l'Engiadina bassa po vegnir duvrada per producir electricitad. La regenza ha approvà il project da concessiun e da construcziun da l'Ouvra Electrica Lavinuoz Lavin SA (OELL). La concessiun dal dretg da las auas è vegnida concedida da la radunanza communala da Lavin ils 30 da mars 2010.
Per l'ovra electrica pitschna "Lavinuoz" èn previsas ina prestaziun installada da 2,85 megawatts sco er ina producziun d'electricitad annuala da circa 10,8 uras da gigawatt. Il project cumpiglia ina simpla ovra d'aua currenta a pressiun auta. I vegn fatg quint cun custs d'investiziun da 13,6 milliuns francs. En concordanza cun organisaziuns da l'ambient ha la OELL SA fatg midadas vi da la concessiun respectivamain vi dal project ch'èn vegnidas resguardadas da la regenza en ses conclus d'approvaziun.

La clausula da protecziun manchentass la finamira
Fin la fin d'avrigl 2012 po il cussegl federal decider, sch'el vul limitar l'immigraziun en Svizra cun agid da la clausula da protecziun previsa en la cunvegna davart la libra circulaziun da persunas cun la Uniun europeica. Pertutgads fissan stadis ch'èn entrads en la UE l'onn 2004 senza Cipra e Malta, q.v.d. Estonia, Lettonia, Lituania, Pologna, Tschechia, Slovachia, Ungaria e Slovenia. Sco che la regenza grischuna scriva en sia posiziun a la confederaziun refusa ella l'applicaziun da la clausula da protecziun.
Tenor ses avis chaschunass la reintroducziun d'ina contingentaziun da las permissiuns B in spustament da las dumondas sin las permissiuns da dimora curta (permissiuns L), uschia che la clausula da protecziun n'avess facticamain nagin effect. Percunter engrevgiass la contingentaziun da las permissiuns B da recrutar forzas da lavur fitg qualifitgadas che vegnan duvradas urgentamain. Quai chaschunass in problem per l'economia locala.
Sche la clausula da protecziun avess tuttina da vegnir applitgada, sto tenor la regenza grischuna vegnir garantì ch'ella na valia betg per persunas fitg qualifitgadas. Ultra da quai stoi vegnir garantì che persunas cun ina permissiun L na possian betg dumandar automaticamain ina permissiun B, sche la clausula da protecziun vegn abolida per ils 31 da matg 2014.

Nova gestiun publica: deliberà la missiva per ils onns 2013 fin 2016
En il rom da la nova gestiun publica ha la regenza deliberà la missiva davart la structura da las gruppas da products e davart ils effects per ils onns 2013 fin 2016 per mauns dal cussegl grond. Quel vegn a tractar questa fatschenta en la sessiun da zercladur 2012.
Dapi l'onn 2010 vegn l'administraziun chantunala manada en tut il Grischun tenor ils princips da la nova gestiun publica en quai che concerna il preventiv ed il quint annual. Sia intenziun è quella da spustar l'uschenumnada gestiun che sa basa sin l'input a la gestiun che sa basa sin l'output. Per quest intent reuneschan ils posts da servetsch lur incumbensas e lur prestaziuns a products e resumeschan quests products en gruppas da products. Ils meds finanzials vegnan alura attribuids mintgamai en il rom dal preventiv sin basa d'in preventiv global e cun credits singuls.
La missiva cuntegna ina survista davart la structura da las gruppas da products e davart l'effect politic che duai vegnir cuntanschì tar mintga gruppa da products. Questas gruppas da products e quests effects ston vegnir concludids dal cussegl grond da nov per mintga perioda dal program da la regenza. Cun formular l'effect determinescha il cussegl grond la direcziun, en la quala las prestaziuns da l'administraziun duain ir.
La colliaziun pli ferma da las incumbensas/prestaziuns cun las finanzas è in element directiv central da la nova gestiun publica. Entant che la colliaziun annuala en il rom dal preventiv vegn fatga cun agid d'in preventiv global e cun credits singuls, manca per la colliaziun a vista mesauna enfin ussa in instrument. Cun la missiva qua avant maun vegn preschentà al cussegl grond per l'emprima giada il plan d'incumbensas e da finanzas integrà previs per quai per ils onns 2013 fin 2016. Quest rom da finanzas serva sco parameter e n'ha betg il caracter d'in preventiv da plirs onns liant.

Nagins projects chantunals da votaziun ils 17 da zercladur 2012
La regenza grischuna ha prendì enconuschientscha dal fatg ch'ils suandants projects federals vegnan suttamess a la votaziun dal pievel dumengia, ils 17 da zercladur 2012:
- iniziativa dal pievel "Access a la proprietad grazia al respargn immobigliar" dals 23 da schaner 2009
- iniziativa dal pievel "Per rinforzar ils dretgs dal pievel en la politica exteriura (Il pievel duai decider davart contracts internaziunals!)" dals 11 d'avust 2009
- midada da la lescha federala davart l'assicuranza da malsauns (managed care) dals 30 da settember 2011
Ils 17 da zercladur 2012 na vegni votà davart nagins projects chantunals.

Instrucziun d'englais en la scola primara a partir da l'avust 2012
Sa basond sin la lescha da scola vertenta vegn introducida l'instrucziun d'englais a partir da la 5. classa primara per l'onn da scola 2012/13 da las scolas popularas dal Grischun. La regenza ha mess en vigur per il 1. d'avust 2012 quellas disposiziuns da la revisiun parziala da la lescha da scola da l'onn 2008 dal cussegl grond e da l'ordinaziun executiva respectiva che reglan l'instrucziun d'englais en la scola primara. Ultra da quai ha la regenza declerà sco valaivel il plan d'instrucziun "Englais sco segunda lingua estra en las scolas popularas grischunas" a partir da l'onn da scola 2012/13.

Mancanzas en l'ordinaziun davart ils guids da muntogna e davart la purschida d'activitads da ristga
La regenza grischuna pretenda da la confederaziun in repassament fundamental dal sboz da l'ordinaziun davart ils guids da muntogna e davart la purschida d'ulteriuras activitads da ristga. L'ordinaziun stoppia pudair vegnir realisada en la pratica da las purschidras e dals purschiders pertutgads e dals organs d'execuziun cun custs giustifitgabels, scriva la regenza en sia resposta da consultaziun.
Tranter auter stoppia vegnir procurà che l'ordinaziun na cuntegnia betg la renconuschientscha da la professiun da singulas scolaziuns, che purschidras e purschiders svizzers na vegnian betg discriminads tras prescripziuns envers acturas ed acturs esters, che trends novs en l'alpinissem ed en il sport da naiv na vegnian betg impedids, ch'ils conturns turistics economicamain difficils vegnian resguardads e che l'ordinaziun na chaschunia en quest reguard betg lavur administrativa supplementara.


Da vischnancas e da regiuns

• Valendau: Il project da via per reparar ils rempars en la chavorgia da Carrera sin il territori da la vischnanca da Valendau vegn approvà. Il project ademplescha las premissas per vegnir recepì en la cunvegna da program da la NGF cun la confederaziun, sectur "Ovras da protecziun cunter l'aua", perioda 2012–2015. La contribuziun chantunala importa 845'000 francs. 
• Mustér e Trun: Las mesiras immediatas da la correcziun dals curs d'aua suenter la malaura dal fanadur 2011 en la regiun Surselva sin ils territoris communals da las vischnancas da Mustér e da Trun vegnan approvadas. Las mesiras adempleschan las premissas per vegnir recepidas en la cunvegna da program da la NGF cun la confederaziun, sectur "Ovras da protecziun cunter l'aua", perioda 2008–2011. La contribuziun chantunala importa 41'600 francs. 
• Circul da Tusaun: La revisiun parziala da la constituziun dal circul da Tusaun dals 11 da mars 2012 vegn approvada. Ella entra en vigur retroactivamain per il 1. da schaner 2011.

 

Projects da vias
La regenza ha approvà 8'071'000 francs per lavurs da construcziun sin ils suandants trajects:
- H27 via d'Engiadina lavurs d'impressari e da cuvrida, correcziun da la via, punt S. Valentin
- H29 via dal Bernina: lavurs d'impressari e da cuvrida, Puntraschigna – Montebello, punt a spunda Tais
- H13 via taliana: lavurs d'impressari, Lubianeira – Poent (kilometers 96.28 – 96.61)
- via da la Mantogna dadens: lavurs d'impressari, Untertschappina – Obertschappina (kilometers 9.83 – 12.04)
- via da la Muntogna da Schons: lavurs d'impressari, Donat – Pazen (kilometers 2.76 – 3.52)
- via dal Meir: lavurs d'impressari e da cuvrida, tunnel d'Alvaschagn – Alvaschagn (kilometers 10.42 – 10.87)
- via dal pass dal Spleia: lavurs d'impressari e da cuvrida, Bodmastafel (kilometers 4.24 – 4.64)
- via da la Lumnezia: lavurs d'impressari, Lumbrein – Vrin


Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun