A Domat è vegnì scuvrì in santeri medieval a chaschun da la demoliziun d'ina chasa d'abitar cun stalla. Il servetsch archeologic dal Grischun ha chattà l'emna passada passa tschient fossas. Retschertgas antropologicas vegnan ussa a furnir novas enconuschientschas da las persunas ch'èn sepulidas là ed a dar infurmaziuns da la vita en in vitg dal temp medieval.

Il vegl center dal vitg da Domat è ina funtauna quasi inexauribla per l'archeologia. Projects da construcziun enturn la plazza communala han purtà ils ultims trenta onns scuvertas che tanschan lunsch enavos en temps passads. Uschia han las retschertgas d'enfin ussa mussà ch'il territori tranter il mut-baselgia, la Tuma Casté e l'ur da l'ost dal vitg è stà apprezià e tschertgà en il temp da bronz, da fier sco er en l'epoca dals Romans sco zona d'abitadi bain protegida.
Per il temp medieval èn las perditgas enfin ussa stadas magras, sch'ins abstrahescha da la baselgia s. Pieder e da la tur romana sin il mut-baselgia.
In project da construcziun a la Via Nova ha ussa purtà a la glisch chats novs e prezius er per questa perioda. Sin il bain immobigliar d'in project da demoliziun, ina chasa d'abitar cun stalla, èn vegnids scuvridas l'emna passada sin in spazi fitg pitschen passa tschient fossas cun skelets da persunas creschidas, d'uffants e da poppins. Pliras vettas demussan che quest territori ha servì sco santeri durant ina lunga perioda. La gronda part dals morts è vegnida sepulida cun vista vers ost. Quai demussa – ultra dal fatg che objects agiuntads a la fossa mancan – ch'i sa tractava d'ina communitad cristiana. En las fossas da las vettas pli autas èn vegnidas chattas guttas da fier. Quellas laschan supponer che la glieud è vegnida sepulida en vaschels. Las sepulturas las pli veglias èn caracterisadas dad urs da crappa fatgs cun gronda premura.

Skelet dal 12. tschientaner
La scuverta dal santeri ha chattà in grond interess tar la populaziun da Domat, la dumonda da la vegliadetgna da questas fossas n'ha betg mo occupà il servetsch archeologic. Grazia al sustegn generus da la vischnanca burgaisa ha gia pudì vegnir sclerida la vegliadetgna d'in skelet da la vetta d'amez cun agid da la dataziun radiologica da carbon. Tenor ils resultats da la SPF da Turitg ha il defunct vivì il 12. tschientaner. Per las fossas giusum pon ins pia far quint cun ina dataziun cleramain pli veglia.
Il servetsch archeologic parta dal fatg che quest santeri tutgava tar la baselgia s. Madlaina che vegn menziunada gia en documents dal 9. tschientaner. Tenor funtaunas istoricas è ella vegnida demolida il 18. tschientaner a chaschun da la construcziun da la baselgia parochiala dal vitg . Nua precis ch'ella era situada n'è però betg enconuschent enfin ussa.
Las retschertgas antropologicas che suondan ussa vegnan a dar infurmaziuns preziusas (durada da la vita, vegliadetgna tar la mort, schlattaina, constituziun corporala, nutriment, malsognas) da la populaziun medievala da Domat. Ensemen cun l'evaluaziun e cun la publicaziun dals resultats archeologics vegn l'istorgia dal vitg da Domat enritgida uschia d'in ulteriur chapitel.


Fotografia agiuntada:


Santeri medieval a Domat – skelets scuverts l'avust 2012 (fotografia: servetsch archeologic dal Grischun).

Infurmaziun:
Davart quest tema stat a disposiziun in video sut www.gr.ch.


Infurmaziuns:
archeolog chantunal Thomas Reitmaier, uffizi da cultura dal chantun Grischun, servetsch archeologic, tel. 081 257 48 60, e-mail: thomas.reitmaier@adg.gr.ch  


Gremi: servetsch archeologic dal Grischun
Funtauna: rg servetsch archeologic dal Grischun