Dals 9 fin als 11 d'avust 2013 vegnan a sa preschentar ils chantuns Grischun e Glaruna sco chantuns envidads al Marché-Concours National de Chevaux a Saignelégier (JU). Ils dus chantuns envidads sa preschentan sut la devisa: "Autas muntognas e Francas Muntognas: rendez-vous sin ils culms". Questa devisa accentuescha las valurs ch'ils dus chantuns vulessan transmetter: "tradiziuns e cosmopolitissem – fort en traditions et ouvert au monde".
 
Il chantun Grischun è vegnì envidà l'atun 2007 dal comité dal Marché-Concours national de chevaux per l'occurrenza da l'onn 2012. Sin fundament d'ina dumonda dal chantun Glaruna è la participaziun vegnida suspendida – a favur d'ina cumparsa cuminaivla – sin ils 9 fin als 11 d'avust 2013. Las lavurs preparativas èn vegnidas fatgas d'in comité d'organisaziun cuminaivel dals dus chantuns envidads, sut la direcziun politica dal president da la regenza Hansjörg Trachsel (GR) e dal president da la regenza Andrea Bettiga (GL). Il project custa tut en tut 400 000 francs.
Geograficamain èn il chantun Giura ed ils dus chantuns envidads fitg distants. La devisa duai exprimer tge ch'è ina chaussa cuminaivla dals trais chantuns e tge ch'è impurtant per els: en il Grischun ed en il Glaruna las muntognas che caracteriseschan la cuntrada ed il turissem ed en il Giura las Francas Muntognas che dattan er la tempra a la cuntrada e ch'èn enconuschentas per la tratga dals chavals freibergers. Il Marché-Concours è in'occasiun bainvegnida per tgirar contacts amicabels.
Tradiziunalmain aveva lieu il Marché-Concours cunzunt per il commerzi e per la vendita da chavals. Ma gia da ditg sa tracti d'ina occurrenza gronda e d'ina festa populara, a la quala pon vegnir spetgads tranter 50 000 e 70 000 aspectaturas ed aspectaturs, sche l'aura è optimala.
Ils chantuns envidads concepeschan parts dal program accumpagnant sco per exempel il concert da gala la sonda saira, las preschentaziuns da chavals la sonda e la dumengia ed il cortegi folcloristic la dumengia. Per tradiziun offran els il vin a chaschun dal banchet la dumengia suentermezdi. Servì vegn il vin da las Glarunaisas e da las Grischunas. Il Glaruna ed il Grischun porschan vins da la spezia grischuna la pli impurtanta, il Pinot noir. Tranter las circa 1000 participantas e participants dal banchet èn represchentadas diversas persunalitads da la politica e da l'economia. Uschia sa participescha mintga onn ina commembra u in commember dal Cussegl federal e las regenzas dals dus chantuns envidads en corpore. L'accumpagnament musical dal banchet fa la musica da la polizia grischuna.
Ils chantuns Glaruna e Grischun preschentan al lieu lur numerus products agriculs e lur offertas turisticas. Grischun vacanzas e Glaruna turissem dattan ina invista da lur highlights per vacanzas plain tensiun, d'enviern e da stad, culturalas e sportivas. L'organisaziun da commerzialisaziun agricula alpinavera ch'è activa en omadus chantuns suttametta spezialitads certifitgadas e controlladas da la producziun agricula. Ils products vegnan fatgs per gronda part d'ingredienzas grischunas e glarunaisas e vegnan producids al lieu. 

Ils trais chantuns han blers tratgs cuminaivels...
Cunzunt il chantun Grischun ha er in fitg grond connex cun ils chavals. Mintga onn han lieu diversas occurrenzas da chavals naziunalas ed internaziunalas. Ultra da sigls d'obstachels, da cursas da chavals (Maiavilla/Ragaz Bogn) e da White Turf (cursa da chavals sin naiv a San Murezzan ed ad Arosa) vegn er dà Polo (San Murezzan e Tavau/Claustra). Amaturas ed amaturs da chavals da l'entir mund arrivan per questas occurrenzas en il Grischun. En omadus chantuns datti diversas scolas da chavaltgar e stallas da chavals, a las qualas ins po reservar vacanzas u excursiuns spezialas.
Las preschentaziuns dal cortegi da la dumengia mettan en evidenza l'istorgia grischuna e glarunaisa, la cultura e las tradiziuns, sco per exempel la schlitteda engiadinaisa, las Glarunaisas e l'uniun da costums da Glaruna, il Chalandamarz ubain tscherts accents da l'istorgia glarunaisa. L'impurtanza istorica ed enconuschenta dal chaval sco animal da lavur en ils chantuns da muntogna vegn preschentada cun ils cortegis Posta dal Flüela, colonna da sauma e runar laina. 
 

Remartga:
Davart quest tema stat a disposiziun in video sut www.gr.ch.


Persunas da contact: 
Grischun
President da la regenza Hansjörg Trachsel, schef dal departament d'economia publica e fatgs socials, tel. 081 257 23 15, e-mail: hansjoerg.trachsel@dvs.gr.ch  
Glaruna
President da la regenza Andrea Bettiga, schef dal departament da segirezza e giustia, tel. 055 646 68 00, e-mail: andrea.bettiga@gl.ch 


Gremi: departament d'economia publica e fatgs socials
Funtauna: rg departament d'economia publica e fatgs socials