La regenza grischuna refusa ina reducziun dals meds finanzials federals ch'èn destinads per promover il transport da rauba cun la viafier. Per ils chantuns alpins e per las viafiers regiunalas ha la revisiun totala da la lescha federala davart il transport da rauba ch'è vegnida suttamessa per la consultaziun consequenzas rigurusas.
La lescha davart il transport da rauba basegna correcturas
La regenza grischuna fa resalvas concernent la revisiun totala previsa da la lescha federala davart il transport da rauba. En concordanza cun la posiziun da la conferenza dals directurs chantunals dal traffic public s'oppona ella cunter il fatg ch'ils chantuns ston surpigliar ina part dals custs dal transport da rauba cun la viafier pervia dal nov dretg federal.
Sco che la regenza scriva en sia resposta da consultaziun, refusa ella la ferma reducziun previsa da las contribuziuns da gestiun che la confederaziun paja per promover il transport da rauba cun la viafier, numnadamain ina reducziun da 30 a dudesch milliuns francs durant ils onns 2015 fin 2018. Quai pertutgass en moda negativa cunzunt las contribuziuns da gestiun a las viafiers d'in meter ladezza ch'èn gia oz insuffizientas en las regiuns alpinas. Medemamain refusa la regenza ina participaziun minimala dals chantuns da 50 pertschient cur ch'els empostan prestaziuns dal transport da rauba. Quai chaschunass custs supplementars considerabels per ils chantuns cunzunt tar las viafiers regiunalas. Medemamain betg acceptar na po il chantun Grischun l'annullaziun dals agids finanzials da la confederaziun per renovar ils binaris da colliaziun existents. Er en cas d'infrastructuras privatas n'èsi betg pussaivel da cuvrir tut ils custs, uschia che las pussaivladads da promoziun vertentas ston vegnir mantegnidas. La finala propona la regenza a la confederaziun da far annualmain in monitoring. Sch'ina tscherta part dal transport da rauba cun la viafier da tut il transport da rauba en Svizra vegniss sutpassada, duain vegnir prendidas mesiras da promoziun limitadas.
Cun la revisiun totala da la lescha davart il transport da rauba suttametta la confederaziun in concept global per promover il transport da rauba cun la viafier sin sia surfatscha. Sut la noziun "sin sia surfatscha" chapeschan ins il transport da rauba cun la viafier en Svizra cun excepziun dal traffic da transit che traversa las Alps.
Restrenscher la revisiun da la lescha davart il guaud sin il pli essenzial
La lescha federala davart il guaud duai vegnir adattada tenor prioritads: Ensemen cun la conferenza da las directuras e dals directurs forestals sustegna la regenza grischuna ina revisiun da la lescha davart il guaud che sa restrenscha en in emprim pass sin ils puncts essenzials. Tar quels tutga la creaziun d'ina basa giuridica per la confinanziaziun dal cumbat cunter donns biotics – sco per exempel tras parasits importads – ordaifer il guaud da protecziun tras la confederaziun. Fin ussa sustegna la confederaziun mo il cumbat e la prevenziun en il guaud da protecziun. Medemamain beneventa la regenza l'intenziun da promover la vendita da laina.
Sco che la regenza scriva en sia resposta da consultaziun refusa ella expressivamain che las adattaziuns en la lescha davart il guaud chaschunian ina grevezza supplementara per ils chantuns. Empè da quai duain ils meds finanzials ch'èn avant maun pudair vegnir impundids en moda pli flexibla.
Il chantun Grischun beneventass ultra da quai, sche l'idea d'in fond per il guaud e per il clima vegniss puspè prendida per mauns. In tal fond indemnisass las proprietaris ed ils proprietaris da guaud per prestaziuns forestalas ch'ellas ed els han furnì enfin ussa gratuitamain en il sectur dal CO2.
Da vischnancas e da regiuns
- Farschno: La revisiun totala da la planisaziun locala, concludida ils 7 da december 2012 da la citad da Farschno, vegn approvada. Cun la revisiun totala èn vegnids elavurads tut ils meds da planisaziun vertents. En spezial cumpiglia la revisiun da la planisaziun locala tranter auter in engrondiment confurm al basegn da la zona d'edifizis d'abitar da tut en tut 5381 meters quadrat sco er la creaziun d’ina zona da recreaziun da totalmain 2683 meters quadrat per construir in stabiliment da wellness per l'hotel/restaurant Schauenstein.
- Casti: La revisiun totala da la planisaziun locala, concludida da la vischnanca da Casti ils 29 d'october 2012, vegn approvada. La revisiun cuntegna l'elavuraziun da tut ils plans d'utilisaziun sco er ina nova lescha da construcziun. Pertutgant ils meds da planisaziun vegn fatga tranter auter la suandanta resalva: La procedura d'approvaziun per l'engrondiment da la zona d'industria e da mastergn en il territori "Dalmeras" per var 3200 meters quadrat vegn sistida fin che las premissas necessarias respectivas èn avant maun (cumprova dal basegn, indicatur da disponibladad, concept da furmaziun).
- Lumnezia: A la vischnanca Lumnezia vegn concedì in emprest da la confederaziun da 267 000 francs en il rom da la nova politica regiunala (NPR) per construir l'infrastructura turistica dal lai da far bogn Val Lumnezia. Quai cun la resalva che la finanziaziun totala saja reglada. Sco prestaziun d'equivalenza a l'emprest da la NPR vegn garantida ina contribuziun chantunala da 61 990 francs. Il project prevesa in kiosc cun in bistro-restaurant, ina plazza da giugar per uffants, gardarobas ed in simpel albiert cun 14 letgs. Ina stalla existenta vegn remplazzada per quest intent.
- Filisur, Bravuogn: Ils statuts dal consorzi da scola "Filisur – Bravuogn" vegnan approvads. Tras il consorzi da scola consolideschan las vischnancas lur collavuraziun intercommunala.
Projects da vias
La regenza ha approvà in project d'exposiziun per ina correcziun da la via taliana tranter Razén e Cazas. Sin il traject dal project percurra la via chantunala al pe da duas paraids da grippa e demussa ina protecziun insuffizienta cunter crudada da crappa. La via taliana H13 collia Razén cun la Tumleastga. Ultra da quai serva la via principala en quest sectur sco guntgida per la via naziunala A13.
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun