Il turissem grischun stat actualmain sin pes sauns en quai che concerna las structuras. Ils acturs en las regiuns èn preparads per la proxima etappa dal svilup turistic dal chantun. Il nov program da cooperaziun en il turissem grischun 2014–2021 che vegn tractà dal cussegl grond en la sessiun da december prevesa in stausch d'innovaziuns. Projects da realisaziun che pon sa far valair sin il martgà ed atgnas iniziativas tematicas èn dumandads da tut ils turistichers che vulan crescher cuminaivlamain sur sai or. Per 8 onns èn previs tut en tut 21 milliuns francs per la promoziun. Da quels surpiglia la confederaziun la mesadad.

Il program da cooperaziun en il turissem grischun 2014–2021 persequitescha ina clera direcziun: Il Grischun duai esser in prototip per champs turistics che duain u vegnir averts ensemen da nov u en ils quals il Grischun sto anc meglierar ses profil. Per las persunas responsablas per il program èsi cler che quai na po betg vegnir fatg solitariamain, mabain mo en cuminanza. Quai ha er mussà l'elavuraziun dal program che ha gì sustegn d'ina vasta basa. Sa basond sin quai ch'è vegnì cuntanschì fin ussa dovri in avanzament consequent da tut quels che vulan far insatge nov en il turissem grischun. Per questas stentas dumonda la regenza dal cussegl grond 21 milliuns francs – 10,5 milliuns da quels sco contribuziuns da la confederaziun (nova politica regiunala) sco er il medem import dal chantun. 

Emprender d'autras branschas
Il program dad 8 onns fa en emprima lingia quint cun l'atgna iniziativa da destinaziuns turisticas e da purtaders da prestaziuns che vulan sa metter ensemen per iniziativas e per cooperaziuns. El appellescha a la voluntad da prestaziun da tut ils acturs che vulan puspè manar il Grischun a la testa en differents champs tematics. Potenzial da meglieraziun datti tant tar ils products sco er tar la moda e maniera co che prestaziuns confurmas al martgà vegnan furnidas. Il princip è simpel, ma tuttina pretensius: ils acturs dal turissem grischun duain emprender in da l'auter. Quai premetta ch'els sajan pronts da parter las cumpetenzas, la savida e las experientschas. Sco exempel serva la pratica en l'industria, nua che la cooperaziun sistematica da concurrents ed il pensar en process èn gia daditg usitads. 

Cleras reglas da gieu per dapli spiert da piunier
Il pled-clav englais ha num "coopetition", ina maschaida da "cooperation" (cooperaziun) e "competition" (concurrenza). El stat per il gieu alternant da concurrenza e da cooperaziun sin ils martgads. En quest connex ageschan ils concurrents sco partenaris, sch'els sviluppan novas purschidas. Maun en maun vegnan per exempel fatgas analisas e sviluppadas strategias fin e cun ils plans per elavurar novs martgads. L'innovaziun n'ha betg lieu en la chombra isolada da las singulas organisaziuns, mabain en il rom d'in barat tranter spezialists. Las stentas da tut ils acturs duain esser d'unir intelligentamain las forzas e da crear uschia effects da multiplicaziun che gidan la finala il turissem grischun da survegnir dapli perseveranza ed in retgav pli grond. I vegnan definidas cleras reglas da gieu e clers criteris co che singulas organisaziuns, cuminanzas regiunalas u gruppas da purtaders da prestaziuns pon collavurar e sa participar al program da cooperaziun. 
 
Dumandà è in manar prospectiv
Ma betg mo a la basa èsi impurtant da far il gist en il dretg ritmus. Quai vala er per il plaun directiv da las organisaziuns turisticas. La lavur da quests gremis da surveglianza duai daventar anc pli professiunala e prospectiva. Dumandadas èn persunas directivas che sviluppan ina visiun tant per lur destinaziun sco er per aspects turistics da tut il chantun. Ultra da quai prevesa il nov program da promoziun in cussegl turistic sco gremi cussegliant. Da quel duain er far part experts che accumpognan activamain las iniziativas da svilup en il chantun. Er qua è la devisa: la perspectiva externa procura per dapli chapientscha. 

Il turissem pertutga tuts – il consentiment è avant maun
In turissem grischun segir da sasez sa, tge ch'el sa far bain. E questas fermezzas vegnan purtadas da tuts en il chantun. L'entusiassem per il turissem cumenza baud – ed il spiert da piunier vegn a flurir là, nua ch'i gartegia a mussar il niz per tut l'economia publica dal Grischun. En quest connex vegn il chantun ad avair la funcziun d'in battavia e d'in scharnier per ils participants dal martgà. Ils represchentants ils pli impurtants da las branschas èn tuts da l'avis che quest agir cuminaivel saja stringent e che la chapientscha per il turissem stoppia vegnir rinforzada. Betg mo organisaziuns turisticas, mabain er la Viafier retica, hotelleriesuisse Grischun, las Telefericas dal Grischun e Grischun vacanzas han gia suttascrit ina decleranza da consentiment. Cun quella demussan els lur prontezza da s'engaschar cuminaivlamain per la realisaziun da quest program. 
 

Infurmaziuns:
- president da la regenza Hansjörg Trachsel, departament d'economia publica e fatgs socials, tel. 081 257 23 01, e-mail: Hansjoerg.Trachsel@dvs.gr.ch  
- Eugen Arpagaus, manader da l'uffizi per economia e turissem, tel. 081 257 23 77, telefon mobil 079 256 93 94, e-mail Eugen.Arpagaus@awt.gr.ch  
 

Gremi: departament d'economia publica e fatgs socials
Funtauna: rg departament d'economia publica e fatgs socials