La regenza grischuna è sa fatschentada cun novaziuns da la pestga ed ha concedì contribuziuns chantunalas a differentas occurrenzas culturalas. Ultra da quai ha la regenza tschernì il nov substitut da l'emprim procuratur public.
Intginas novaziuns tar la pestga
En la sessiun d'avust 2013 ha il cussegl grond dal Grischun concludì ina revisiun parziala da la lescha chantunala da pestga, cun la quala vegnan realisadas pliras novaziuns modernas ch'èn necessarias en il sectur da la pestga. Sa basond sin quai ha la regenza adattà las prescripziuns da pestga che entran en vigur ensemen cun la nova lescha. Las disposiziuns pertutgan en spezial il scumond d'entrar guatond en las auas, la protecziun da las litschalas, il dumber dals peschs ch'ins dastga pigliar per di e la pestga cun bartga.
- Scumond d'entrar guatond en las auas: Cun la revisiun parziala da la lescha da pestga è vegnì abolì il scumond general d'entrar guatond en las auas dal chantun. Per proteger il cuaditsch da peschs e la gnivaziun d'utschels po la regenza restrenscher localmain e temporarmain il dretg d'entrar guatond en il letg dal flum per pestgar. Per proteger las spezias da peschs pitschens che fregan la primavaira vegni perquai scumandà d'entrar guatond en las auas avant il 1. da zercladur. Ultra da quai sto vegnir dada in'attenziun speziala a la protecziun da la litschala che frega medemamain la primavaira. Per l'En en Engiadin'ota vala perquai vinavant in scumond general d'entrar guatond en l'aua. Sin fundament d'ina cunvegna tranter ils chantuns Grischun e Son Gagl sto vegnir observà il scumond da guatar er al cunfin dal Rain alpin. La finala vala er in scumond general d'entrar guatond en il Lej Gravatscha per betg disturbar ils utschels da l'aua che cuan là.
- Protecziun da las litschalas: Per proteger la populaziun da las litschalas en Engiadin'ota vegn augmentada la mesira dals peschs ch'ins po pigliar per 2 centimeters a da nov 30 centimeters. En Engiadina bassa èsi scumandà da pigliar litschalas. Il dumber da litschalas en Engiadina bassa sto vegnir sustegnì cun correcziuns dals auals. Il moratori da pestga – per entant limità a 3 onns – garantescha ch'i na vegnan betg retratgs da l'En peschs adolescents.
- Dumber dals peschs ch'ins dastga pigliar per di: Per augmentar l'attractivitad da la pestga vegn auzada la limita dal dumber dals peschs ch'ins dastga pigliar per di en las auas stagnantas (vul dir en ils lais) da 6 a 10 peschs.
- Pestga cun bartga: Sin il Lago d'Isola a San Bernardino è permessa da nov la pestga cun bartga. La permissiun vegn dada sin dumonda da la vischnanca da Mesauc e da las uniuns regiunalas da pestga.
Claudio Riedi è il nov substitut da l'emprim procuratur public
Per il 1. da schaner 2014 vegn Claudio Riedi da Domat che ha 46 onns a cumenzar la plazza sco substitut da l'emprim procuratur public. El remplazza Corsin Capaul che va en la bain meritada pensiun suenter ses engaschament da 35 onns sco inquisitur, procuratur per giuvenils e procuratur public en la procura publica dal Grischun. Suenter il studi da giurisprudenza a l'universitad da Turitg ha Riedi fatg la patenta d'advocat l'onn 1995. Dapi il matg 1994 lavura el sco inquisitur tar la procura publica dal Grischun e dapi il 1. da schaner 2011 sco procuratur public directiv da la partiziun I a Cuira. Dapi il cumenzament da l'onn 2011 è el ultra da quai il manader dal post da medias da la procura publica.
Approvà ils documents da fundaziun per l'Ovra electrica Tschar SA
La regenza grischuna ha approvà ils documents da fundaziun per l'Ovra electrica Tschar SA e suttascrit il contract preliminar. Il zercladur da quest onn ha la regenza approvà in nov concessiunament anticipà da l'ovra electrica Tschar en Surselva. Planisadas èn l'engrondiment dals implants existents sco er la realisaziun d'in stgalim sura supplementar. Per realisar il project èn s'unidas la Axpo Hydro Surselva SA (AHS) e las vischnancas concessiunaras da Sursaissa, da Breil e da Vuorz ad in consorzi da studi. Sco societad da construcziun e da manaschi vegn fundada ussa l'Ovra electrica Tschar SA. Il chantun metta a disposiziun in commember dal cussegl d'administraziun.
La regenza refusa las novaziuns da l'ordinaziun davart Dublin III ed Eurodac
La regenza grischuna prenda posiziun davart la realisaziun da l'ordinaziun davart Dublin III ed Eurodac (ulteriurs svilups dal dretg acquistà tenor Dublin/Eurodac). En il rom da la cunvegna davart l'associaziun a la reglamentaziun da Dublin tranter la Svizra e la CE è la Svizra s'obligada da princip da surpigliar tut ils ulteriurs svilups dal dretg acquistà tenor Dublin/Eurodac. Las disposiziuns legalas actualas correspundan il pli savens gia a las novaziuns ch'èn vegnidas deliberadas sin plaun da la UE. Punctualmain pretenda la surpigliada da quests ulteriurs svilups da la reglamentaziun da Dublin/Eurodac l'adattaziun da la lescha federala davart las persunas estras e da la lescha d'asil.
La regenza grischuna refusa cleramain las novas regulaziuns. Ellas avessan numnadamain per consequenza ch'i stuessan vegnir abolids u ch'i daventassan bler pli cumplitgads ils instruments ch'èn sa cumprovads en il sectur da las mesiras repressivas dal dretg da persunas estras. Ultra da quai profitan persunas estras che sa cumportan en moda renitenta u abusiva da la garanzia da la via giudiziala planisada, sco per exempel da la limitaziun da la durada maximala da l'arrest d'expulsiun en cas da proceduras tenor la reglamentaziun da Dublin. Plinavant vegn restrenschì en ina dimensiun che na dastga betg vegnir sutvalitada l'agir dals chantuns ch'èn incumbensads d'exequir spedidas.
Da vischnancas e da regiuns
- Vaz e Churwalden: La revisiun parziala da la planisaziun locala che la vischnanca da Vaz ha concludì ils 25 da november 2012, sco er la revisiun totala da la planisaziun locala che la vischnanca da Churwalden ha concludì ils 27 da settember 2012 ed ils 2 d'october 2012 vegnan approvadas cun resalvas. Tras questas revisiuns vegnan stgaffidas las premissas da la planisaziun d'utilisaziun per amplifitgar ils indrizs d'ennavar en il territori da skis da Planeiras/Churwalden. Il territori ennavà planisà ha ina surfatscha totala da ca. 70 hectaras.
- San Murezzan: La revisiun totala da la lescha davart las taxas da cura e da sport e davart la promoziun dal turissem (lescha da turissem), concludida da la vischnanca da San Murezzan ils 22 da settember 2013, vegn approvada.
- Falera: La revisiun da l'art. 7 da la lescha da taglia da la vischnanca da Falera dal 1. d'october 2013 vegn approvada.
- Küblis: La revisiun parziala da la planisaziun locala concernent il plan da zonas 1:1000 "Chlus", concludida da la vischnanca da Küblis ils 14 da zercladur 2013, vegn approvada.
- Razén: La revisiun parziala da la planisaziun locala, concludida da la vischnanca da Razén ils 23 da matg 2013, vegn approvada cun intginas ordinaziuns. La revisiun parziala cumpiglia il plan da zonas 1:2000 "Parcadi PRV" sco er il plan general d'avertura 1:2000 "Traffic, parcadi PRV".
Contribuziuns chantunalas ad occurrenzas culturalas
- Festival cultural Origen 2014: Al festival cultural Origen vegn concedida ina garanzia da deficit da maximalmain 200 000 francs per il program d'occurrenzas da l'onn 2014. Supplementarmain vegn deliberada ina garanzia da deficit da maximalmain 180 000 francs per la producziun dal teater musical "David" a Müstair pervia da sia originalitad istorica.
- Opera viva Sursaissa 2014: A l'uniun opera viva Sursaissa vegn concedida ina garanzia da deficit da maximalmain 100 000 francs per la preschentaziun da l'opera "Der Freischütz" da Carl Maria von Weber il fanadur/avust 2014.
- Festival da jazz San Murezzan 2014: A l'uniun festival da jazz San Murezzan vegn concedida ina garanzia da deficit da maximalmain 120 000 francs per il festival da l'onn 2014 (fanadur/avust).
- Festa federala da jodladers 2014 a Tavau: La festa federala da jodladers 2014 a Tavau vegn sustegnida cun ina garanzia da deficit da maximalmain 250 000 francs.
Projects da vias
Ultra da quai ha la regenza approvà 2,025 milliuns francs per lavurs da construcziun sin ils suandants trajects:
- A28 via naziunala e differentas vias chantunalas: equipament da manaschi e da segirezza (EMS); furniziun d'indrizs tecnics e da servetschs SPS.
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun