L'onn 2013 èn vegnids sajettads 4465 tschiervs e 2618 chavriels durant la chatscha grischuna. Tar ils tschiervs è quai il segund grond dumber ch'è insumma vegnì sajettà insacura. Uschia reusseschi da stabilisar ils effectivs da tschiervs ch'èn actualmain gronds, ed en intginas regiuns vegn schizunt prendida en mira ina reducziun da l'effectiv. Ina giada dapli han ins pudì satisfar als basegns regiunals fitg differents tras la chatscha speziala a la fin da l'atun. A la chatscha speziala èn sa participads 1554 chatschadras e chatschaders, il dumber il pli grond dapi ch'i dat quella.
Segund grond dumber da tschiervs sajettads
Per cuntanscher er mo approximativamain il dumber da 4465 tschiervs sajettads hai duvrà – suenter la chatscha auta dal settember – ina giada dapli ina chatscha a la fin da l'atun. Malgrà differentas acziuns da disturbi avant il cumenzament da la chatscha e malgrà intervenziuns en parts da tscherts asils da selvaschina han pudì vegnir sajettads mo 3050 tschiervs durant la chatscha auta dal settember. Perquai ch'il success da chatscha è stà different en las diversas regiuns e pervia da las differentas relaziuns en noss chantun, hai duvrà ina segunda fasa da chatscha sin plaun regiunal. Uschia han dentant er pudì vegnir schliads problems cun tschiervs ch'immigreschan dal parc naziunal svizzer, dal Vorarlberg u dal Tessin. La realisaziun regiunala da la chatscha speziala en etappas ha gì la finamira da gulivar la differenza envers il plan da prelevaziun en uschè paucs dis da chatscha sco pussaivel. En duas regiuns, numnadamain en il Scanvetg ed en il Puschlav, è quai reussì en mo dus dis da chatscha. En autras regiuns, uschia ad Ardez-Zernez, a Suot Funtauna Merla ed en la Mesolcina, n'è la finamira er betg vegnida cuntanschida cumplainamain suenter diesch dis da chatscha.
Tras la chatscha d'atun duai l'intervenziun anc necessaria vegnir fatga principalmain tar ils animals feminins. La grondezza d'in effectiv da tschiervs resp. il potenzial da reproducziun d'in tal vegn numnadamain regulà prioritarmain cun sajettar animals feminins.
Tut en tut è la finamira vegnida cuntanschida bunamain dal tuttafatg. Cun 2203 taurs sajettads e 2262 vatgas sajettadas è la relaziun tranter ils animals masculins e feminins relativamain equilibrada. Quai ha ina influenza positiva sin la capacitad da reproducziun da l'onn proxim.
Intervenziun modesta tar il chavriel a la fin da l'atun
Cun stgars 2350 animals è il dumber da chavriels sajettads stà modest en l'emprima fasa. Tuttina è il plan da prelevaziun vegnì ademplì gia durant la chatscha auta en passa la mesadad da las regiuns. Dals 300 animals ch'eran anc da sajettar èn lura vegnids sajettads 272 animals durant la chatscha d'atun. Cun excepziun da trais regiuns èn vegnids cuntanschids ils plans da prelevaziun.
Infurmaziuns:
- dr. Georg Brosi, manader da l'uffizi da chatscha e pestga dal Grischun, tel. 081 257 38 92, e-mail
Georg.Brosi@ajf.gr.ch
- Hannes Jenny, biolog da selvaschina, uffizi da chatscha e pestga dal Grischun, tel. 081 257 38 92, e-mail
Hannes.Jenny@ajf.gr.ch
Gremi: uffizi da chatscha e pestga
Funtauna: rg uffizi da chatscha e pestga