La lescha federala davart las abitaziuns secundaras ch'è entrada en vigur il 1. da schaner 2016 prevesa tranter auter la pussaivladad da far novas abitaziuns secundaras en edifizis existents ch'èn caracteristics per il lieu. Cun ina revisiun parziala da l'ordinaziun davart la planisaziun dal territori ha la regenza fixà la procedura correspundenta per il Grischun.

La nova lescha davart las abitaziuns secundaras permetta sut tschertas circumstanzas ch'edifizis existents da gronda valur entaifer ed ordaifer las zonas da construcziun possian vegnir duvrads sco abitaziuns secundaras. En quest connex sa tracti d'ina vart d'edifizis ch'èn vegnids mess u che vegnan mess sut protecziun da las vischnancas u dal chantun pervia da lur valur ch'els han per la tgira da monuments. Da l'autra vart sa tracti d'uschenumnads edifizis caracteristics per il lieu u per la cuntrada, q.v.d. d'edifizis che contribueschan – pervia da lur posiziun e pervia da lur furma – essenzialmain a la qualitad, ch'è degna da vegnir mantegnida, dal maletg d'in lieu u d'ina cuntrada. Tar tals edifizis prezius vegn l'interess public vi da lur mantegniment resguardà sco pli grond che l'interess vi d'ina limitaziun da las abitaziuns secundaras en ina vischnanca.

La planisaziun locala sco procedura decisiva
La classificaziun d'in edifizi sco "caracteristic per il lieu" sto da princip vegnir fatga en la planisaziun locala (urden da basa communal). Igl è pia l'incumbensa da las vischnancas da designar en il rom d'ina revisiun parziala da la planisaziun locala quels edifizis che duain esser caracteristics per il lieu. Questa designaziun vegn fatga sin basa d'in concept general davart il maletg dal lieu. Uschia vegni garantì che la tscherna dals edifizis che vegnan en dumonda n'è betg casuala, mabain vegn fatga sin basa d'ina vista cumplessiva da la substanza architectonica tenor criteris unitars.

Procedura scursanida
La classificaziun d'in edifizi sco caracteristic per il lieu po excepziunalmain vegnir fatga directamain da l'autoritad communala che conceda las permissiuns da construcziun en ina procedura per la permissiun da construcziun. Questa via pli curta stat a disposiziun, sch'ina procedura per la permissiun da construcziun vegn instradada per midar l'intent d'utilisaziun d'in edifizi che vegn presumà sco caracteristic per il lieu e sche quest edifizi ha gia – pervia da la planisaziun dal maletg dal lieu cumplessiva – in status da protecziun u da mantegniment ch'è fixà en la planisaziun locala vertenta. En tals cas exista in ferm indizi che l'edifizi pudess esser caracteristic per il lieu er en il senn da la legislaziun davart las abitaziuns secundaras. Sche quai è propi il cas en il cas singul, verifitgescha la tgira da monuments dal Grischun en il rom da l'audiziun obligatorica en la procedura per la permissiun da construcziun.

Grondas restricziuns per restructuraziuns
La classificaziun d'in edifizi sco protegì u sco caracteristic per il lieu resp. per la cuntrada n'è sco tala anc betg ina permissiun da midar quel edifizi en abitaziuns secundaras. Ultra da quai sto il project da restructuraziun ademplir grondas pretensiuns architectonicas.
La lescha davart las abitaziuns secundaras pretenda plinavant ina cumprova ch'il mantègniment permanent d'in edifizi na possia betg vegnir garantì en autra moda che cun transfurmar el en abitaziuns secundaras. Ultra da quai ston tut las permissiuns da construcziun da las vischnancas sut il titel d'ina midada d'edifizis protegids e caracteristics per il lieu resp. per la cuntrada en abitaziuns secundaras vegnir communitgadas a l'uffizi federal da svilup dal territori.


Infurmaziuns:
cusseglier guvernativ dr. Jon Domenic Parolini, 081 257 23 01, e-mail: Jondomenic.Parolini@dvs.gr.ch


Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala