Cun in deficit da 23,2 milliuns francs è il preventiv 2018 dal chantun Grischun anc en il sectur verd e datiers dal resultat da l'onn precedent (-20,1 miu.). Ils custs totals creschan per 36 milliuns (+1,5 %) ed ils retgavs per totalmain 33 milliuns (+1,3 %). Sin in nivel da record sa movan las expensas d'investiziun cun brutto 446 milliuns e cun netto 293 milliuns. Ellas surpassan per 85 fin 90 milliuns il quint 2016 e per 17 fin 19 milliuns il preventiv 2017. Ina gronda sfida signifitgan er vinavant las planisaziuns finanzialas dals onns 2020 e 2021.

Las valurs caracteristicas dal preventiv 2018 sa preschentan sco suonda:

• deficit dal preventiv da 23,2 milliuns (onn precedent 20,1 miu.)
• quota statala da 14,8 pertschient (onn precedent 14,8 %)
• creschientscha da la summa totala dals salaris relevanta per la valur directiva dad 1,0 pertschient (onn precedent 0,8 %)
• investiziuns bruttas da 445,6 milliuns (onn precedent 428,5 miu.)
• investiziuns nettas da 292,9 milliuns (onn precedent 273,7 miu.)
• deficit dal quint da las vias da 19,9 milliuns (onn precedent 20,0 miu.)
•  naginas midadas tar la dotaziun da la gulivaziun da finanzas per las vischnancas

Resultats
"Er il preventiv 2018 prevesa ina politica finanziala e fiscala activa cun investiziuns ordvart autas e diminuescha las consequenzas da la reducziun dal pe da la taglia per las persunas giuridicas. La situaziun finanziala dal chantun Grischun è er vinavant solida", commentescha la directura da finanzas Barbara Janom Steiner il preventiv da ses ultim onn d'uffizi. Il preventiv observa ils otg directivas da la politica da finanzas.

Per ils onns da planisaziun 2018–2021 prevesa la regenza – sco fin ussa – ina quota da gudogn da la banca naziunala svizra (BNS) da 15,9 milliuns. Quella sa basa sin il pajament total dad 1 milliarda a la confederaziun ed als chantuns tenor la cunvegna tranter la BNS ed il departament federal da finanzas. Praticamain naginas midadas na datti tar ils pajaments or da la gulivaziun da finanzas naziunala NGF (totalmain 291,1 miu.).

Custs da persunal
En cumparegliaziun cun l'onn precedent s'augmentan ils custs totals da persunal per 4,4 milliuns (+1,1 %) a 388,2 milliuns. La summa totala dals salaris relevanta per la valur directiva crescha per 1,0 pertschient. Er l'onn proxim na poi betg vegnir fatg quint cun in'adattaziun dals salaris pervia da l'inflaziun. La regenza propona al cussegl grond da metter a disposiziun – sco l'onn precedent – in credit dad 1 pertschient da la summa dals salaris per svilups individuals dals salaris.

Custs materials
Ils custs materials e las ulteriuras expensas da manaschi s'augmentan ensemen per 6,0 milliuns a 326,1 milliuns. La creschientscha la pli gronda datti tar las prestaziuns da servetsch e tar ils onuraris (+4,9 miu.). Qua resultan custs supplementars en spezial pervia da las expensas creschentas en il sectur d'asil per persunas sut quità sco er pervia dals sustegns externs da projects tar ils uffizis.

Custs da transfers
Las prestaziuns totalas da transfers s'augmentan per 17,4 milliuns (+1,6 %) a 1130,7 milliuns. La pli gronda part da quai è d'attribuir a las contribuziuns a communitads ed a terzas persunas cun in augment da 16,9 milliuns (+1,9 %). Er l'onn 2018 creschan las contribuziuns totalas als ospitals puspè marcantamain (+10,4 miu. resp. +4,7 %) e cuntanschan 233 milliuns. Augments considerabels datti er tar las contribuziuns per la reducziun da las premias (+3,0 miu.), tar las prestaziuns supplementaras (+2,6 miu.) sco er tar las contribuziuns ad instituziuns culturalas (+1,9 miu.).

Retgav fiscal
Cun ina quota da 31,6 pertschient èn las entradas fiscalas dal chantun la pitga da retgav la pli impurtanta da las finanzas chantunalas. Ellas creschan netto per 17,6 milliuns (+2,8 %) a totalmain 644,3 milliuns. L'augment è d'attribuir a las taglias da las persunas natiralas, nua ch'i vegn quintà cun in retgav da 556,0 milliuns (+18 miu.). Cun 88,3 milliuns (-0,5 miu.) restan las entradas fiscalas da las persunas giuridicas sin il nivel d'enfin ussa, malgrà ils effects da la reducziun dal pe da taglia da 100 pertschient a 90 pertschient.

Gulivaziun da finanzas grischuna
Cun il preventiv concluda il cussegl grond ils parameters ed ils credits per la gulivaziun da finanzas entaifer il chantun. La regenza vul laschar quests parameters sco ch'els èn. Per la gulivaziun da las resursas 2018 duain valair er vinavant la tariffa da prelevaziun da 16 pertschient ed ina dotaziun minimala da 68 pertschient da la media chantunala. Or da la gulivaziun da las grevezzas geografic-topograficas e da scola duai il chantun pajar sco fin ussa 24 milliuns. Il chantun duai puspè impunder 40 milliuns or dals meds publics generals per l'entira gulivaziun da finanzas.

Investiziuns
L'onn proxim duai vegnir investida la summa da record da brutto 445,6 milliuns. Quai èn 17,1 milliuns dapli ch'en il preventiv 2017. Las investiziuns nettas che vegnan finanziadas dal chantun creschan per 19,2 milliuns a 292,9 milliuns. La gronda part da l'augment è d'attribuir als bains d'investiziun materials (+14,5 miu.), en spezial als projects gronds currents en il sectur dals edifizis (stabiliment giudizial Realta e center administrativ Cuira). Cumpareglià cun il quint 2016 è planisà in augment enorm dad 85,7 milliuns. La regenza cuntinuescha cun sia politica da meglierar las cundiziuns generalas economicas e da rinforzar l'economia grischuna. Da l'activitad d'investiziun augmentada profitan er las regiuns.

Quint da las vias
Tar expensas totalas da 344,3 milliuns e tar entradas totalas da 324,4 milliuns preschenta il quint da las vias in deficit da 19,9 milliuns. Il surpli d'expensas planisà sa chatta entaifer la limita da 20 milliuns ch'è vegnida fixada dal cussegl grond. Il dabun da la finanziaziun speziala sa chattava la fin da l'onn 2016 sin il maximum legal da 100 milliuns. L'uffizi da construcziun bassa planisescha expensas d'investiziun da 136,9 milliuns (-7,9 miu.). Da quai èn previs 118,1 milliuns per la renovaziun da las vias principalas e da las vias da colliaziun; 10,1 milliuns dapli ch'en il program da construcziun da vias 2017–2020. Or da las attribuziuns da l'entir surpli dal retgav da l'uffizi per il traffic sin via (85,1 miu.) ed or da la contribuziun da las finanzas chantunalas generalas (20,3 miu.) survegn la finanziaziun speziala circa 1 milliun dapli che l'onn precedent.
 
Perspectiva 2019–2021
Vi da la constellaziun generala da la planisaziun da finanzas n'hai dà naginas midadas essenzialas. A partir da l'onn 2020 ston ins far quint vinavant cun grondas sfidas. Ils fatgs incalculabels da la vart dal retgav concernan cunzunt il svilup dals tschains d'aua, la gulivaziun da finanzas naziunala NGF e la realisaziun dal project fiscal 17.

Cun il sustegn da la BAK Economics SA ha la regenza analisà fundadamain las finanzas chantunalas e sondà ils chaschunaders da custs cun agid da cumparegliaziuns interchantunalas. Plinavant ha ella examinà, quant fitg che las expensas èn fixadas tras prescripziuns legalas. Pertutgadas da quai èn cunzunt las contribuziuns a terzas persunas. A maun da las enconuschientschas fatgas vegn la regenza a proponer al cussegl grond revisiuns da leschas, per ch'el survegnia dapli libertads d'agir en il preventiv areguard la politica da finanzas. A medem temp vegn la regenza a preschentar al cussegl grond ina concepziun per distgargiar duraivlamain las finanzas chantunalas.

Il cussegl grond vegn a tractar il preventiv 2018 en la sessiun da december 2017.


Infurmaziuns
presidenta da la regenza Barbara Janom Steiner, scheffa dal departament da finanzas e vischnancas, tel. 081 257 32 01, e-mail Barbara.Janom@dfg.gr.ch


Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun

Agiuntas

quint da gudogn e da perdita
quint d'investiziun

Ulteriuras infurmaziuns