En ina posiziun a la confederaziun ha la regenza pretendì ch'i vegnia construì sin la via naziunala A13 in tunnel da segirezza empè da la gallaria da segirezza planisada. Plinavant ha la regenza approvà in project per spustar la via da Calanca pervia dal grond privel da crudada da crappa.

La regenza giavischa in tunnel da segirezza per la A13
La regenza ha prendì posiziun tar il project d'execuziun dal departament federal per ambient, traffic, energia e communicaziun (DATEC). Il project cuntegna la sanaziun cumpletta dal traject da l'autostrada A13 tranter Giuvaulta e Vial. Sin il traject d'ina lunghezza da circa 9 kilometers èsi tranter auter previs da renovar il tunnel Isla Bella sco er da construir ina nova gallaria da segirezza parallelamain cun quest tunnel. Durant il temp da construcziun da var 6 onns duain plinavant er vegnir renovads il tunnel Plazzas ed ils trajects averts tranter ils access a l'autostrada.
La regenza menziunescha che la via naziunala A13 gioghia ina rolla centrala per l'avertura dal chantun Grischun. Ella è l'access principal per bleras regiuns da vacanzas grischunas, e cun la ruta dal San Bernardin è ella la segunda axa da transit impurtanta nord-sid da la Svizra. Durant ils temps dal grond traffic da vacanzas e durant las fins d'emna prolungadas datti dentant colonnas da plirs kilometers avant il tunnel Isla Bella. Quellas tanschan per part fin ora Cuira. In'extensiun a quatter vials s'impona dapi onns, er ord vista da la segirezza dal traffic. Mo gia sin il curt traject tranter il tunnel Plazzas e la fin dal tunnel Isla Bella èn capitads 65 accidents ils ultims 10 onns (stadi zercladur 2017). Cun vials separads pudess vegnir impedida la gronda part da quests accidents.
En cas che la gallaria da segirezza planisada vegniss construida, suppona l'uffizi da construcziun bassa ch'ina extensiun dal traject tranter Giuvaulta e La Punt a quatter vials daventass nunpussaivla u vegniss engrevgiada massivamain. Perquai pretenda la regenza ch'i vegnia construì – empè da la gallaria da segirezza planisada – in tunnel da segirezza cun in profil traversal da via naziunala. Uschia pudess quest tunnel vegnir transfurmà pli tard en in segund tunnel cumplain, e durant la sanaziun vegninta dal tunnel existent Isla Bella pudess el vegnir duvrà sco tunnel da sanaziun.

Spustament da la via da Calanca pervia dal privel da crudada da crappa
La regenza ha approvà il project per spustar la Via da Calanca sin l'autezza da Selma. Là passa la via chantunala, sin ina lunghezza da circa 80 meters, directamain per lung d'ina paraid-crap. Sin quest traject exista in fitg grond privel da crudada da crappa. Crappa che croda u ch'è crudada sin il vial periclitescha considerablamain las participantas ed ils participants dal traffic e chaschuna gronds custs da mantegniment.
Per minimar il privel da crudada da crappa en il sectur da la paraid-crap sut Landarenca prevesa il project da spustar la via da Calanca da l'autra vart da la Calancasca. Il nov traject banduna il trassé existent da la via da Calanca circa 150 meters al sid da la zona da privel cun ina storta da dretga. Lura traversa el la Calancasca, fa ina storta a sanestra e cuntinuescha sin in curt traject da la vart sanestra dal flum. Gist suenter la zona da privel vegn la Calancasca traversada anc ina giada, e cun ina storta a dretga vegn collià il nov traject cun la via existenta. Il traject projectà ha ina lunghezza totala da circa 430 meters. Ils elements centrals dal project èn la punt Loveira cun ina lunghezza da 43 meters e la punt Auriglia cun ina lunghezza da 49 meters. Ils custs per spustar la via da Calanca èn calculads cun 11,18 milliuns francs.

Approvà adattaziuns vi da l'implant da dotaziun dal mir d'accumulaziun Molina
La regenza ha approvà in project da la Calancasca SA per renovar l'implant da dotaziun dal mir d'accumulaziun Molina. Las lavurs planisadas vi dal mir Molina han l'intent da garantir las quantitads d'aua restanta ordinadas da las autoritads. L'implant da dotaziun existent duai vegnir adattà a las quantitads d'aua restanta necessarias e survegnir ina mesiraziun da la deflussiun.
La Calancasca SA utilisescha gia dapi l'onn 1951 la forza idraulica da la Calancasca. L'aua vegn retratga al mir d'accumulaziun Molina ed utilisada sin il stgalim Sassello per producir electricitad.

©Axpo

La regenza ha fatg in contract general cun la scola economica superiura dal Grischun
Cun in contract general 2018–2020 ha la regenza concedì a la scola economica superiura dal Grischun (SESGR) l'incarica da prestaziun per il studi d'assistenza giuridica (stgalim da scola spezialisada superiura). Il contract general regla las prestaziuns che ston vegnir furnidas, las directivas da qualitad ch'èn colliadas cun talas, ils standards, ils meds finanzials, las responsabladads sco er las pretensiuns envers il rapport. Per studenta u student dal Grischun vegn pajada la summa da 3000 francs per semester. Questa contribuziun vegn garantida cun la resalva ch'il cussegl grond approveschia ils preventivs correspundents.
Il studi 2021-2024 dastga vegnir lantschà mo, sch'il studi da pilot, che cumenza l'onn chalendar 2018, vegn renconuschì dal dretg federal. Sch'il studi da pilot na vegniss betg renconuschì dal dretg federal, pon las scolaziuns cumenzadas ils onns chalendars 2019 e 2020 anc vegnir terminadas, q.v.d. a partir da la mesadad da l'onn chalendar 2023 na vegnissan pajadas en quest cas pli naginas contribuziuns chantunalas.

La REDOG survegn ina contribuziun per tschertgar persunas sutterradas en cas da catastrofas
Cun la resalva ch'il cussegl grond delibereschia ils credits necessaris ha la regenza approvà la cunvegna tranter il chantun e la societad svizra per chauns d'encurir e da salvament (REDOG). Questa cunvegna è vegnida fatga cun l'intent da garantir la localisaziun biologica e tecnica da persunas sparidas e sutterradas en cas d'eveniments da la natira e d'accidents.
L'uniun REDOG consista da dudesch gruppas regiunalas repartidas en tut la Svizra e scolescha teams da persunas e chauns en la tschertga da persunas sparidas e sutterradas. Ils chauns èn scolads per localisar persunas sutterradas sut ruinas e sut glera e per inditgar quellas a la possessura u al possessur dal chaun cun urlar e cun restar al lieu.
Exceptà dals servetschs che vegnan purschids da la REDOG è l'uschenumnà "mantrailing". La tschertga da persunas cun chauns detecturs da persunas tutga tar las incumbensas da la polizia chantunala dal Grischun e na vegn betg surdada a posts externs. Il chantun Grischun indemnisescha la REDOG cun ina contribuziun pauschala da 10 000 francs.

©REDOG
Acziun Davesco, november 2014

Projects da votaziun dals 4 da mars 2018
La regenza ha prendì enconuschientscha dal fatg ch'ils suandants projects federals vegnan suttamess a la votaziun dal pievel la dumengia, ils 4 da mars 2018:
- conclus federal dals 16 da zercladur 2017 davart il nov urden da finanzas 2021
- iniziativa dal pievel dals 11 da december 2015 "Gea per abolir las taxas da radio e televisiun (Abolir las taxas Billag)"
La dumengia, ils 4 da mars 2018, na vegni percunter votà davart nagins projects chantunals.


Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun