Las inquisiziuns che la cumissiun federala da concurrenza (CUMCO) ha per part terminà, davart las cunvegnas da submissiun tranter interpresas da l'industria principala da construcziun en il chantun Grischun, han consequenzas per las proceduras d'acquisiziun currentas dal chantun. Interpresas da construcziun ch'èn stadas pertutgadas da las inquisiziuns da la CUMCO, ston emplenir ad interim in'autodecleraziun supplementara a chaschun da mintga surdada, per che lur admissiun a la procedura possia vegnir examinada en il cas singul.

Il secretariat da la cumissiun da concurrenza (CUMCO) ha cumenzà ils 30 d'october 2012 – sin fundament da cunvegnas da submissiun supponidas en il chantun Grischun – inquisiziuns cunter totalmain 17 interpresas da construcziun, cunter la societad grischuna dals impressaris constructurs (SGIC) sco er cunter in dumber betg numnà da biros d'inschigneria, ed ha fatg en quest connex perquisiziuns da chasas. Las inquisiziuns èn vegnidas extendidas da la CUMCO il matg 2013 sin otg e l'atun 2015 sin ulteriuras 21 interpresas. Las proceduras introducidas ha la CUMCO dividì pli tard en diesch proceduras singulas. Fin oz èn vegnidas terminadas otg da las totalmain diesch inquisiziuns introducidas da la CUMCO l'onn 2012. Tenor las infurmaziuns da la CUMCO è il chantun pertutgà fin ussa en trais decisiuns sco incumbensader. Mancar mancan las disposiziuns tar las duas inquisiziuns "Engiadina II" e "Construcziun da vias entir chantun", che duain vegnir relaschadas tenor la CUMCO l'atun 2018.

Pervia da la procedura d'investigaziun introducida da la CUMCO ha il chantun examinà e realisà entaifer il chantun differentas mesiras per cunvegnas da submissiun supponidas en connex cun surdadas da lavurs en il chantun Grischun, e quai per optimar sias proceduras d'acquisiziun sco er per proteger sias posiziuns giuridicas. Questas mesiras cumpiglian l'applicaziun d'ina glista da controlla per identifitgar meglier cunvegnas da submissiun, la consegna d'in codex da conduita, la creaziun d'in post da consultaziun chantunal destinà per annunziar cunvegnas da submissiun sco er la procuraziun da decleraziuns da las interpresas pertutgadas ch'ellas veglian renunziar ad objecziuns da surannaziun. Las mesiras per optimar las proceduras d'acquisiziun èn vegnidas realisadas per la fin da l'onn 2014.

Enconuschientscha dals fatgs mancanta
En tut las proceduras che concernan il chantun sco post da surdada, ha il chantun dumandà la CUMCO da pudair prender invista da las actas. Sa basond sin l'invista da las actas duai il chantun identifitgar ils projects respectivs e cunzunt prender en consideraziun e far ils pass tenor la legislaziun da surdada e tenor il dretg civil cunter las interpresas da construcziun pertutgadas. Las dumondas d'invista da las actas èn vinavant pendentas tar la CUMCO: Il chantun n'ha pia naginas infurmaziuns ultra da las communicaziuns a las medias da la CUMCO ed ultra da la disposiziun da la CUMCO "Val Müstair" publitgada en furma limitada.
Cunter las disposiziuns da la CUMCO pon las interpresas pertutgadas far recurs tar il tribunal administrativ federal. La procedura giudiziala davant il tribunal administrativ federal po durar plirs onns tenor l'experientscha. Cunter sentenzias dal tribunal administrativ federal èsi ultra da quai pussaivel da far recurs tar il tribunal federal. Probablamain vegnan pia ad esser avant maun pir en intgins onns decisiuns legalmain valaivlas cunter tut las interpresas da construcziun involvidas.

Autodecleraziun supplementara d'interpresas da construcziun involvidas
En vista a las malsegirezzas giuridicas areguard l'enconuschientscha dals fatgs decisivs ed areguard l'entrada da la vigur legala da las disposiziuns da la CUMCO, ha la regenza il grond basegn da sclerir la situaziun da partenza tenor la legislaziun da surdada envers las passa 40 interpresas pertutgadas. Independentamain da questas malsegirezzas duai il chantun ademplir sia incumbensa legala da planisar e da realisar projects da construcziun, e pudair far sias acquisiziuns da prestaziuns da construcziun vinavant en furma regulara e tenor criteris objectivs.
Sco consequenza da las ultimas disposiziuns da la CUMCO vegn il chantun a dumandar da nov e supplementarmain – en il senn d'ina premissa d'admissiun tenor la legislaziun da surdada – ina conferma avant mintga surdada d'ina incarica ad ina interpresa involvida. En questa conferma sto l'interpresa infurmar davart sias cunvegnas en connex cun surdadas dal chantun e davart il stadi da las proceduras da la CUMCO che la pertutgan. Ultra da quai ston las interpresas da construcziun che inoltreschan offertas per ina surdada, confermar expressivamain da betg pli avair fatg cunvegnas davart la concurrenza dapi il cumenzament da las investigaziuns da la CUMCO l'october 2012. En cas d'indicaziuns faussas, smanatschan ulteriuras sancziuns a las interpresas da construcziun offerentas.

Las interpresas da construcziun sentenziadas cun vigur legala vegnan sancziunadas dal chantun cun agid da las mesiras previsas en la legislaziun da submissiun. En cas d'in sancziunament stoi vegnir tegnì quint dal princip da commensurabladad. En il rom dal process da decisiun stoi medemamain vegnir dà attenziun a l'interess public d'ina concurrenza efficazia sco er d'in diever economic dals meds finanzials publics. Envers ina interpresa da construcziun sentenziada da la CUMCO cun vigur legala ha il chantun gia pronunzià emprimas sancziuns tenor la legislaziun da surdada. Cunter questa decisiun è silsuenter vegnì fatg recurs tar la dretgira administrativa dal chantun Grischun. La procedura correspundenta è pendenta.
In scleriment che includa, ultra da la vart tenor la legislaziun da surdada, supplementarmain er la situaziun da partenza da dretg civil dal chantun en relaziun cun las interpresas da construcziun, na po betg vegnir obtegnì cun questas mesiras. Quai premetta tranter auter l'existenza da decisiuns legalmain valaivlas da la CUMCO e da las autoritads giudizialas.

Abilitad d'agir dal chantun per ils proxims onns
Cun sclerir la situaziun da partenza tenor la legislaziun da surdada sut l'aspect da las proceduras giudizialas ch'èn sco spetgà lungas, vul la regenza augmentar la segirezza giuridica e garantir la planisaziun per acquisiziuns en l'industria principala da construcziun. Quai permetta la finala al chantun d'ademplir vinavant sia incumbensa legala da metter a disposiziun las infrastructuras necessarias en l'entir chantun.


Infurmaziuns:
president da la regenza dr. Mario Cavigelli, schef dal departament da construcziun, traffic e selvicultura, tel. 081 257 36 01, e-mail: Mario.Cavigelli@bvfd.gr.ch  


Gremi: regenza
Funtauna: rg regenza