La regenza ha prendì enconuschientscha dal fatg che l'AutoDaPosta Svizra SA ha restituì las indemnisaziuns ch'ella ha retratg nungiustifitgadamain e che questa fatschenta è terminada cun quai. Ultra da quai ha ella approvà il contract da cumpra per metter a disposiziun terren en il parc industrial Vial a Domat ed ina zona per edifizis marcants per la cuntrada a Soazza.
La regenza vul ina nova regulaziun da las contribuziuns chantunalas per la segirezza da minoritads periclitadas spezialmain
La regenza ha prendì posiziun tar l'ordinaziun federala davart las mesiras per garantir la segirezza da minoritads cun in basegn da protecziun spezial (OSMP). Ella beneventa la voluntad dal cussegl federal da vulair proteger tschertas minoritads cun in basegn da protecziun spezial cunter attatgas che stattan en connex cun il terrorissem u cun l'extremissem violent. Cun la regulaziun planisada da la finanziaziun n'è ella però betg perencletga. Tenor il rapport explicativ duai la confederaziun pudair prestar meds fin a maximalmain 500 000 francs per onn ed i vegn spetgà ch'ils chantuns pajan imports en la medema autezza. En vista a la chargia finanziala dals chantuns ston questas aspectativas da la confederaziun vegnir refusadas en ils egls da la regenza. I na sa tracta explicitamain betg d'ina finanziaziun cumbinada. En cas d'ina dumonda da contribuziun ston ils chantuns pudair decider libramain, sch'ina finanziaziun supplementara è pussaivla e commensurada. Las aspectativas da la confederaziun, tenor las qualas meds finanzials supplementars stoppian vegnir deliberads er dals chantuns, n'èn betg giustifitgadas.
Consultaziuns dal departament federal da giustia e polizia
L'AutoDaPosta Svizra SA ha restituì las indemnisaziuns
Cun satisfacziun ha la regenza prendì enconuschientscha da la restituziun da las indemnisaziuns che l'AutoDaPosta Svizra SA ha retratg nungiustifitgadamain. Al chantun Grischun èn vegnids restituids totalmain 17 milliuns francs inclusiv tschains. Ultra da quai ha l'AutoDaPosta Svizra SA pajà al chantun Grischun in import da 6,4 milliuns francs inclusiv tschains ch'è destinà per las vischnancas e regiuns grischunas pertutgadas. Tut las vischnancas e regiuns che avevan il dretg da survegnir ina restituziun han fatg cunvegnas correspundentas cun il chantun ed han survegnì lur part da la restituziun entaifer il termin previs. La regenza constatescha ch'il cas "Restituziuns d'indemnisaziuns tras l'AutoDaPosta" è liquidà definitivamain cun quai.
Contract da cumpra per metter a disposiziun terren en il parc industrial Vial a Domat
La regenza ha approvà il sboz d'in contract da cumpra tranter la vischnanca burgaisa da Domat e la BC-Tech SA per metter a disposiziun terren en il parc industrial Vial a Domat. La vischnanca burgaisa da Domat venda a la BC-Tech SA il bain immobigliar cun ina surfatscha da 9924 meters quadrat. Il chantun Grischun sco persuna ch'è autorisada d'exequir il dretg da construcziun ha approvà la stizzada dal dretg da construcziun en la dimensiun da l'object da cumpra. Cun la BC-Tech SA ha pudì vegnir domicilià en il parc industrial Vial a Domat in'ulteriura interpresa innovativa ch'è orientada a l'export cun ina gronda valurisaziun per l'economia publica en il sectur da l'auta tecnologia. La BC-Tech SA investescha 15 fin 20 milliuns francs en il project. Ses products vegnan duvrads tranter auter en la producziun da gas e d'ieli mineral, en l'aviatica ed en l'astronautica, en la tecnica medicinala, en l'industria ed en la tecnica da vacum. Al lieu nov duain vegnir occupadas a vista mesauna fin a lunga vista var 110 fin 130 persunas.
Approvà ina zona per edifizis marcants per la cuntrada a Soazza
La revisiun parziala da la planisaziun locala concludida da la vischnanca da Soazza ils 17 da matg 2018 è vegnida approvada da la regenza. Soazza è ina da las paucas vischnancas en il chantun che ha fatg diever da la pussaivladad da determinar ina zona per edifizis marcants per la cuntrada. En il territori "Mont Grand", in territori d'aclas tradiziunal, vegnan abolidas las zonas da mantegniment existentas. Percunter duain ils edifizis tipics per la cuntrada vegnir salvads da la decadenza cun agid da l'instrument da la zona per edifizis marcants per la cuntrada. Midadas d'utilisaziun per intents d'abitar èn pussaivlas cun quest instrument da planisaziun. Il territori "Mont Grand" è in territori tradiziunal cun guauds pasculads e cun guauds da chastagners, interruts da prads e da pastgiras. Ils ultims onns èn vegnidas renaturadas – cun blera lavur e cun gronds custs – ed uschia rendidas puspè accessiblas ad ina cultivaziun tradiziunala surfatschas considerablas da guauds pasculads e da guauds da chastagners. Cun il project da revisiun vegn stgaffida la basa legala da pudair incassar taxas en il rom da la permissiun da construcziun per garantir la cultivaziun dal territori er per l'avegnir. Edifizis che na pon betg pli vegnir duvrads tenor lur intent (ruinas) na dastgan betg pli vegnir refatgs.
© Comet Photoshopping ScRL / Dieter Enz
Il med d'instrucziun "inform@21" vegn translatà en tut las linguas da scola
L'elavuraziun dal med d'instrucziun "inform@21" en ils idioms sursilvan, puter e vallader sco er en rumantsch grischun ed en talian è vegnida approvada da la regenza. Ils custs per elavurar quest med d'instrucziun en las differentas linguas importan var 140 000 francs. Cun il Plan d'instrucziun 21 è vegnì introducì en la scola populara dal Grischun en l'onn da scola 2018/19 er il nov rom "medias ed informatica", e quai en la 5. e 6. classa dal stgalim primar. Per sustegnair las persunas d'instrucziun en quest nov rom impurtant, duai star a disposiziun in med d'instrucziun en tut las linguas da scola. Per la lingua tudestga datti gia ils dus meds d'instrucziun "inform@21" e "connected 01" e las persunas d'instrucziun han pudì far emprimas experientschas cun tals en l'instrucziun. Per giuditgar ils dus meds d'instrucziun ha l'uffizi per la scola populara ed il sport constituì ina gruppa da lavur. Da questa gruppa da lavur fan part persunas d'instrucziun da la scola primara da tut las regiuns linguisticas che instrueschan il nov rom "medias ed informatica". Tar l'evaluaziun è il med d'instrucziun "inform@21" vegnì resguardà dapertut sco adattà meglier. El ha persvadì oravant tut cun sia modularitad, cun sia buna qualificaziun per classas cumbinadas, cun sia quantitad survesaivla da materia, cun sia clera structura, cun il commentari util per las persunas d'instrucziun e cun ils custs pli bass per l'elavuraziun e per l'acquisiziun. Ultra da quai po questa ovra d'in tom vegnir translatada cleramain pli svelt en tut las linguas da scola e vegn actualmain gia duvrada en bleras scolas dal Grischun.
©inform@21, chasa editura per meds d'instrucziun da Son Gagl
La chasa d'emprendistas e d'emprendists a Cuira po vegnir sanada energeticamain
La regenza ha approvà il project per sanar energeticamain la chasa d'emprendistas e d'emprendists grischuns a Cuira sco er per remplazzar il stgaudament tras ina colliaziun cun la rait da chalur a distanza Cuira SA (GEVAG). A la fundaziun da la chasa d'emprendistas e d'emprendists vegn garantida ina contribuziun da construcziun maximala da var 1,1 milliuns francs. Las fatschadas vegnan isoladas dadora da nov cun ina isolaziun termica minerala e munidas cun ina liadira minerala. Il plaun d'attica vegn isolà supplementarmain cun plattas da launa da crap. Ultra da quai vegnan remplazzadas tut las fanestras da l'edifizi, ed igl è previs d'installar in implant fotovoltaic da ca. 250 meters quadrat sin il tetg dal plaun d'attica. Ina part essenziala da las investiziuns sto vegnir duvrada per remplazzar il stgaudament sco er per colliar la chasa d'emprendistas e d'emprendists cun la rait da chalur a distanza. La midada pretenda differentas lavurs da demoliziun, adattaziuns sco er novas installaziuns dals indrizs da la tecnica da chasa.
©chasa d'emprendistas e d'emprendists, Cuira
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun