Questa primavaira èn vegnidas duvradas per l'emprima giada dronas munidas cun cameras termicas sin grondas surfatschas per salvar ansiels-chavriel. Cun in grond engaschament da las chatschadras e dals chatschaders grischuns sco er da las puras e dals purs han ins pudì chattar uschia 448 chavrielins novnaschids ed als salvar d'ina eventuala mort tras la maschina da segar. Da la fin da matg fin il cumenzament da fanadur han gì lieu 1123 sgols.
Sin fundament da las valurs d'experientscha dals guardiaselvaschina e dals spezialists cumpetents da las diversas secziuns participadas da l'uniun grischuna da chatschaders da patenta (UGCP) pon ins partir dal fatg ch'il success da chattar ansiels-chavriel è sa multiplitgà. Grazia al success èsi ussa previs d'extender quest project sin ulteriuras regiuns l'onn 2020 e da cumprar ulteriuras dronas.
Extensiun suenter ch'il test ha gì success
Suenter las emprimas provas cun success la stad 2018 en l'Engiadina bassa è il project vegnì extendì sin ulteriuras regiuns dal chantun. L'uffizi da chatscha e pestga ed il Parc natiral Beverin han mess a disposiziun cuminaivlamain ulteriura tecnica per chattar ansiels-chavriel. 19 dronas èn vegnidas cumpradas e distribuidas a las regiuns Partenz-Signuradi, Tschintg Vitgs, part sut da la Surselva, Mantogna-Tumleastga, Schons, Stussavgia, Vaz-Casti, Engiadina bassa-Val Müstair ed Engiadina bassa-Samignun. Per questas regiuns èn responsablas tut en tut 23 secziuns da la UGCP.
Engaschament voluntar da chatschadras e chatschaders
Las pilotas ed ils pilots da las dronas e lur gidantras e gidanters vegnan recrutads per gronda part da las secziuns da las regiuns pertutgadas. 150 pilotas e pilots èn vegnids scolads. Tut tenor la regiun coordineschan las secziuns, il guardiaselvaschina cumpetent e la pura u il pur pertutgà las intervenziuns, ubain che las secziuns surpiglian quai en atgna reschia. Aposta per quest intent han las chatschadras ed ils chatschaders endrizzà in servetsch da pichet. Senza la prontezza da las chatschadras e dals chatschaders e senza la collavuraziun cun las puras ed ils purs n'avess il project betg pudì vegnir realisà.
Cumplettaziun, dentant betg substituziun
La metoda da tschertga cun las dronas è dentant er vinavant concepida mo per cumplettar la metoda convenziunala che vala anc adina. En cas dal salvament tradiziunal d'ansiels-chavriel tschertgan purs e chatschaders cuminaivlamain a pe ansiels-chavriel sin la prada e sin la pastgira. Cun plazzar spavantegls, cun duvrar substanzas olfactoricas e cun tschertgar en lingiadas da glieud emprovan els da chattar e da marcar ils ansiels-chavriel ubain d'als stgatschar davent dal champ. Pervia dal bun camuflagi dals animals vegnan adina puspè survis ansiels-chavriel.
Infurmaziuns:
- dr. Adrian Arquint, manader da l'uffizi da chatscha e pestga, tel. 081 257 38 92, e-mail
Adrian.Arquint@ajf.gr.ch
- Markus Egle, manader da project da l'uffizi da chatscha e pestga, tel. 079 335 43 44, e-mail
Markus.Egle@ajf.gr.ch
- Hansruedi Andreoli, president da la tgira da la selvaschina da la UGCP, tel. 077 535 45 52, e-mail
hr.andreoli@bluewin.ch
Gremi: uffizi da chatscha e pestga
Funtauna: rg uffizi da chatscha e pestga