L'atun 2019 ha la vischnanca da Schmitten gì l'intenziun da terminar il partenadi da blers onns cun sias vischnancas vischinas en il sectur da la scola en la Val d'Alvra e da laschar instruir ils uffants en l'avegnir en la vischnanca da Tavau. La Regenza era da l'avis che quest project saja critic per las scolas en la Val d'Alvra ed ha obligà la vischnanca da Schmitten da restar en ils consorzis da scola existents. L'avrigl 2022 è la Dretgira administrativa vegnida a la conclusiun che l'autonomia communala da Schmitten saja pli impurtanta che la scola cuminaivla en la val. Tenor l'avis da la Regenza na po il chantun betg far recurs tar il Tribunal federal.
Sin basa da la Lescha da vischnancas dal chantun Grischun (art. 54 al. 1) aveva la Regenza obligà ils 7 d'avrigl 2020 la vischnanca da Schmitten da cuntinuar ad interim cun la collavuraziun vertenta cun la vischnanca d'Alvra en il consorzi da scola Belfort Dadens e cun las vischnancas d'Alvra, da Bravuogn Filisur e da Lantsch en il consorzi da scola dal stgalim superiur Val d'Alvra. Il motiv per questa ordinaziun eran las stentas da Schmitten da vulair trametter ils uffants a scola a Tavau.
Consideraziun da differents interess
La vischnanca d'Alvra ha appellà a la Regenza d'impedir questa intenziun, perquai ch'ils lieus da scola cun dumbers critics d'uffants, numnadamain Alvagni (scola primara) e Casti (stgalim superiur per l'entira Val d'Alvra), vegnissan indeblids. Suenter in'examinaziun detagliada dals fatgs e da la situaziun giuridica sco er suenter avair tadlà tut las partidas è la Regenza stada persvadida ch'i sajan avant maun motivs impurtants per instruir ils uffants da Schmitten en la Val d'Alvra. La Regenza è vegnida a questa persvasiun sin basa d'ina consideraziun dals differents interess. En quest connex ha ella dà in sguard integral sin l'entira vallada che cumbatta dapi onns per structuras raschunaivlas e persistentas. En spezial ha la Regenza valità che la garanzia duraivla dals lieus da scola cuminaivels per tut ils uffants da la val saja da grond interess public. Cunter il conclus da la Regenza ha la vischnanca da Schmitten fatg recurs tar la Dretgira administrativa.
Cun la sentenzia dals 21 d'avrigl 2022 ha la Dretgira administrativa approvà il recurs. La Dretgira administrativa n'ha vesì nagin interess public qualifitgà che fiss stà necessari per obligar la vischnanca da Schmitten da collavurar en il sectur da scola en la Val d'Alvra. Tenor sia conclusiun è vegnida violada l'autonomia communala.
Nagin recurs tar il Tribunal federal
La Regenza ha analisà conscienziusamain la sentenzia. Suenter avair ponderà las schanzas d'in process è ella arrivada a l'enconuschientscha ch'ella na veglia betg far recurs tar il Tribunal federal. Ella ha identifitgà obstachels formals per la via dal chantun al Tribunal federal. En reguard material avess la Regenza gugent vesì in ulteriur giudicament giudizial, perquai ch'ella è pauc persvadida da las explicaziuns en la sentenzia da la Dretgira administrativa. L'artitgel 54 da la Lescha da vischnancas, ch'era stà la basa per la decisiun da la Regenza, prevesa numnadamain explicitamain la pussaivladad da restrenscher l'autonomia communala.
La Regenza appellescha ussa a tut las vischnancas participadas e pertutgadas da betg terminar la collavuraziun cumprovada en il sectur da scola en la Val d'Alvra. Ina responsabladad speziala ha – tenor la Regenza – la vischnanca da Tavau. Ella ha per gronda part en maun da betg indeblir il spazi funcziunal existent Val d'Alvra.
Infurmaziuns:
Responsabladad: Departament da finanzas e vischnancas