Il chantun Grischun sa concentrescha a lunga vista sin ina producziun d'energia regenerabla ed indigena. Sut tge cundiziuns territorialas ch'igl è pussaivel d'engrondir las capacitads da la forza idraulica e da la forza dal vent e tge che vala per l'energia solara, mussa il «Plan directiv Energia». A partir dad oz (ils 12 d'avrigl 2023) è quel exponì publicamain.
Cun la «Strategia d'energia 2050» han las votantas svizras ed ils votants svizzers stgaffì la basa per reducir il consum d'energia, per midar da l'energia fossila a l'energia regenerabla e per sortir da l'energia nucleara. Tranter auter èn ils chantuns vegnids obligads d'actualisar lur plans directivs.
Il Grischun ha gia elavurà tschertas basas cun la Lescha d'energia ed il «Green Deal». Il «Plan directiv chantunal Energia» descriva ussa las consequenzas da questas strategias per il svilup dal territori. El preschenta tranter auter ina survista dals potenzials d'utilisaziun pussaivels per la futura forza idraulica e forza dal vent e tge che vala actualmain per l'energia solara.
Consideraziun dals interess sco instrument central da la planisaziun dal territori
Mo sch'ils interess tranter la protecziun ed il niz vegnan considerads da maniera conscienziusa, pon las capacitads da las energias regenerablas vegnir engrondidas. Questa tenuta da basa è vegnida applitgada consequentamain per il «Plan directiv Energia». En il process d'elavuraziun che ha durà 4 onns èn vegnids involvids expertas ed experts, represchentantas e represchentants da federaziuns sco er d'organisaziuns da l'ambient. El è vegnì accumpagnà d'ina giunta directiva.
La forza idraulica resta er vinavant la pitga principala da la producziun d'electricitad en il Grischun
La forza idraulica è e resta – qualitativamain e quantitativamain – la pli impurtanta varianta da producir electricitad en il chantun. Tenor las finamiras d'extensiun da la Confederaziun è previsa in'extensiun da la forza idraulica brutta dad 880 uras gigawatt per il Grischun. En il senn d'ina vista cumplessiva vegnan enumeradas en il «Plan directiv Energia» tant las ovras idraulicas existentas sco er ideas per novs projects. Emprima prioritad ha la cuntinuaziun dal manaschi da las ovras idraulicas existentas, eventualmain en cumbinaziun cun optimaziuns e cun engrondiments.
Ultra da las ovras vegnan er preschentads ils trajects d'aua ch'èn adattads per explotar la forza idraulica. Il Plan directiv determinescha er ils trajects d'aua che ston restar libers da la forza idraulica.
Il Plan directiv mussa il potenzial da la forza dal vent
A maun d'ina uschenumnada «planisaziun positiva» inditgescha e priorisescha il chantun Grischun ils lieus per implants eroelectrics. En coordinaziun cun las prescripziuns federalas importa la finamira d'extensiun 400 uras gigawatt per onn. Resguardond ils criteris da la persistenza, da la cuntrada e da la protecziun da l'ambient resultan da la consideraziun dals interess 25 territoris adattads per explotar l'energia dal vent. Tut quests territoris èn d'interess naziunal ed èn priorisads en duas categorias.
Cas spezial energia solara
Per amplifitgar l'energia solara vala l'uschenumnà «Solarexpress» ch'il parlament federal ha concludì (art. 71a LEn). Grazia a quel valan actualmain pretensiuns pli simplas per implants fotovoltaics gronds. Uschespert che l'uschenumnà «decret general» è en vigur, vegn il Plan directiv examinà sin basa da las disposiziuns davart l'energia solara ch'èn alura valaivlas e sche necessari adattà.
Consultaziun online sco project da pilot
La consultaziun cumenza ils 12 d'avrigl 2023 e dura fin ils 30 da zercladur 2023. Durant quest temp pon persunas privatas ed organisaziuns s'exprimer en scrit davart il «Plan directiv Energia». L'exposiziun publica vegn realisada en furma d'ina consultaziun digitala. Quai è in project da pilot en il Grischun. Igl è planisà che la Regenza prendia ses conclus durant l'emprima mesadad dal 2024. Suenter vegn il Plan directiv suttamess a la Confederaziun per l'approvaziun.
Ulteriuras infurmaziuns e consultaziun online: www.are.gr.ch
Infurmaziuns:
- Jacques Feiner, manader da la Planisaziun directiva chantunala, Uffizi per il svilup dal territori dal Grischun, tel. +41 81 257 23 37 (cuntanschibel da las 14.00 fin las 15.00), e‑mail Jacques.Feiner@are.gr.ch
- Thomas Schmid, Leiter Amt für Energie und Verkehr Graubünden, tel. +41 81 257 36 21 (cuntanschibel da las 14.00 fin las 15.00), e‑mail Thomas.Schmid@aev.gr.ch
Responsabladad: Uffizi per il svilup dal territori