En il rom dal project «Spezias da bostgs adattadas a la midada dal clima per las regiuns da la ARGE ALP» sa scuntran quests dis persunas spezialisadas da diesch regiuns alpinas en il Grischun. En quest connex barattan ellas experientschas ed ideas per pudair prender per mauns las sfidas futuras dal guaud.

Il territori alpin è pertutgà spezialmain ferm da la midada dal clima. Ils ultims 150 onns è la temperatura qua tar nus s'augmentada dubel uschè fitg sco en il rest da l'Europa. Fenomens enconuschents sco l'augment da la temperatura, periodas da setgira u auras extremas influenzeschan en moda multifara ils guauds da muntogna alpins e lur effects. Stemprads, parasits ubain chargias da naiv e glatsch chaschunan adina pli savens devastaziuns da grondas surfatschas da guauds. Quai ha consequenzas catastrofalas per l'effect da protecziun dals guauds. Per sustegnair la regiuvinaziun natirala vegnan perquai gia oz emplantadas activamain diversas spezias da bostgs che servan ad accelerar l'adattaziun. Uschia pon quests bostgs surpigliar ina rolla impurtanta per il guaud da damaun.

La dumonda da spezias da bostgs adattadas al clima vegn en l'avegnir a crescher. Per las producentas ed ils producents da bostgs resultan qua tras grondas sfidas. D'ina vart sto numnadamain esser segirà il provediment da semenza per questas spezias da bostgs e da l'autra vart sto la producziun da plantas vegnir adattada a la midada dal clima ed er a las cundiziuns dal martgà che sa midan cuntinuadamain. Ultra da l'acquist da plantas adattadas èsi indispensabel, che l'influenza da la selvaschina sin la regiuvinaziun dal guaud vegnia reducida. Tenor in conclus da la Regenza grischuna cumpiglia quai la reducziun da la populaziun da selvaschina, la tgira dals spazis da viver sco er il tractament correct da disturbis.

Barat d'experientschas en il Grischun
Per pudair dumagnar cuminaivlamain las sfidas dal futur, sa scuntran persunas spezialisadas da las diesch regiuns da la ARGE ALP (Cuminanza da lavur da las regiuns alpinas) quest'emna ad in barat d'experientschas ed ideas. Ils selvicultur chantunal Urban Maissen ha beneventà ier ils giasts da la Bavaria, dal Tirol, dal Tirol dal Sid, da Salzburg, da la Lumbardia, dal Trentino, dal Liechtenstein e dals chantuns cunfinants sco er d'ulteriuras planteras forestalas svizras. Il bainvegni ha gì lieu en il Curtin forestal a Rodels, nua ch'i dat l'unic indriz da sgranellar semenza da guaud da la Svizra. Suenter ina guida tras il curtin forestal èn suandads lavuratoris a Bravuogn davart temas sco «Largias en il basegn surregiunal da semenza», «Regulaziuns naziunalas per il commerzi cun plantinas forestalas», «Tscherner la derivanza da la semenza» u «Spezias da bostgs adattadas al clima e superaziun d'eveniments extrems». Sco ulteriur punct da program èn vegnidas preschentadas la strategia chantunala Selvicultura e midada dal clima sco er l'adattaziun dal concept federal davart semenza e plantinas forestalas.

Oz, il segund di da l'inscunter, è sin il program la visita da las surfatschas donnegiadas dal stemprà a Cuolm da Latsch l'onn 2018. Las persunas spezialisadas vegnan qua accumpagnadas dal servetsch forestal local. Il di è deditgà al tema «Superar eveniments – replantaziun cun spezias da bostgs adattadas al clima» ed al project «Emplantaziuns da test» da l'Institut federal per la perscrutaziun da guaud, naiv e cuntrada (WSL).

Sa colliar internaziunalmain en il territori alpin
Ils dus dis da visita fan part dal project da la ARGE ALP «Spezias da bostgs adattadas a la midada dal clima per las regiuns da la ARGE ALP». Il project duai intensivar la collavuraziun dals curtins forestals sco er il transfer da savida sur ils cunfins. L'iniziativa per stabilir ina rait da la ARGE ALP respectivamain ina plattafurma per in barat d'experientschas regular ha prendì il pajais federativ Tirol.
Al project èn participads tut las diesch regiuns, provinzas, chantuns e pajais federativs da la regiun da la ARGE ALP cun lur servetschs e curtins forestals. Il project dura fin l'onn 2024. Sin basa da quai duain vegnir organisads en l'avegnir inscunters regulars da las spezialistas e dals spezialists forestals sco er da las producentas e dals producents da plantas.

Fotografia agiuntada:

Infurmaziuns:

• Francesco Bonavia, manader dal Curtin forestal Rodels, Uffizi da guaud e privels da la natira, tel. +41 81 257 21 10 (cuntanschibel da las 14.00 fin las 17.00), e‑mail Francesco.Bonavia@awn.gr.ch
• Marco Vanoni, manader dal sectur Guaud da protecziun ed ecologia dal guaud, Uffizi da guaud e privels da la natira, tel. +41 81 257 38 57 (cuntanschibel da las 15.00 fin las 16.00), e‑mail Marco.Vanoni@awn.gr.ch