En il Parc Naziunal Svizzer è reussida l'emprima cumprova d'in triep da lufs. Maletgs da traplas fotograficas en il territori dal pass dal Fuorn mussan almain quatter animals giuvens. Igl è l'emprima cumprova d'ina reproducziun en l'Engiadina dapi passa tschient onns.
Ils emprims indizis da la preschientscha da lufs giuvens han ins chattà tar traplas d'insects ch'eran destruidas e che avevan morsas evidentas. Sin quai han perscrutadras e perscrutaders installà pliras traplas fotograficas en il Parc Naziunal Svizzer (PNS) per pudair identifitgar ils chaschunaders. Ils maletgs han lura mussà cleramain, ch'i sa tractava da lufs giuvens. En la medema regiun han ins chattà l'ultim temp er tschiervs e chamutschs ch'eran vegnids stgarpads da lufs.
Preschientscha dal luf dapi il 2016
Gia dapi la fin da l'onn 2016 è la luffa F18 en gir en il territori dal PNS, senza ch'ella avess survegnì pitschens. A partir da la fin d'october 2022 han collavuraturas e collavuraturs dal parc e la surveglianza chantunala da chatscha adina puspè pudì cumprovar fastizs da dus lufs entaifer ed ordaifer il PNS. Ils dus animals han er pudì vegnir documentads cun traplas fotograficas. Ils dus lufs èn stads en gir almain tranter Zernez e Valchava. Analisas geneticas han mussà, ch'i sa tracta da la luffa F98 e dal mastgel M312. Schebain els dus èn er ils geniturs dals lufs giuvens, sto anc vegnir eruì cun agid d'analisas geneticas. Actualmain èsi l'emprima cumprova da la furmaziun d'in triep da lufs en l'Engiadina dapi passa tschient onns. Il nov triep da lufs «Fuorn» è il 13avel triep ch'è vegnì cumprovà en il Grischun.
Co midan lufs il sistem ecologic?
En il PNS chattan ils lufs avunda selvaschina. Plinavant han els paucs disturbis, perquai ch'ils giasts dastgan visitar il territori protegì mo sin las sendas marcadas. «Grazia a las lavurs da perscrutaziun extendidas ch'èn vegnidas realisadas durant decennis en il Parc Naziunal, vegni speranza ad esser pussaivel da documentar en il rom dal project da lufs current, tge consequenzas ch'in triep da lufs ha per il sistem ecologic dal Parc Naziunal, ch'è strusch influenzà da l'uman», ha ditg Hans Lozza, manader Communicaziun dal PNS.
Duas cumprovas istoricas entaifer paucas emnas
Gia il fanadur da quest onn èsi reussì ad in chatschader da cumprovar ina reproducziun da lufs-tscherver en il territori da Zernez. Per l'urs, ch'è returnà gia l'onn 2005 sco emprim dals trais gronds animals da rapina en la regiun dal Parc Naziunal, n'han ins percunter pudì cumprovar naginas reproducziuns fin ussa.
Fotografia agiuntada:
©Parc Naziunal Svizzer
Dapli infurmaziuns:
Infurmaziuns:
- Per dumondas concernent la preschientscha dal luf en il Parc Naziunal Svizzer:
Hans Lozza, manader Communicaziun e lavur da publicitad, tel. + 41 81 851 41 11 e +41 79 378 00 83 (cuntanschibel da las 14.00 fin las 17.00), e‑mail lozza@nationalpark.ch
- Per dumondas concernent il management dal luf ordaifer il Parc Naziunal Svizzer:
Arno Puorger, collavuratur academic Animals da rapina gronds, Uffizi da chatscha e pestga, tel. +41 81 257 87 67 (cuntanschibel da las 14.30 fin las 16.00), e‑mail Arno.Puorger@ajf.gr.ch
Responsabladad: Uffizi da chatscha e pestga / Parc Naziunal Svizzer