Las populaziuns da selvaschina d'ungla han pudì vegnir reducidas vinavant ils ultims onns. Quai grazia al grond squitsch da chatscha ed a l'influenza dals animals da rapina gronds. Uschia presta la chatscha ina contribuziun impurtanta per cuntanscher las finamiras ch'èn definidas en la strategia «Spazi da viver guaud-selvaschina 2021». Cunzunt las populaziuns da tschiervs, ch'eran avant paucs onns anc fitg grondas, èn sa diminuidas en cumparegliaziun cun l'onn precedent. Creschidas èn percunter las populaziuns da capricorns, da lieurs brinas ed – en la Mesolcina – da portgs selvadis. En sia ultima sesida ha la Regenza approvà las Prescripziuns da chatscha sco er il plan da prelevaziun 2024.

L'onn passà ha la chatscha ademplì sia incumbensa da reducir la populaziun da tschiervs. Quai mussa la stimaziun da las populaziuns da primavaira 2024, che quinta cun 14 225 tschiervs en l'entir chantun. Quai èn 885 animals pli pauc che l'onn avant (15 110). Allegraivel èsi, che las populaziuns èn sa reducidas cleramain en pliras regiuns cun problems da guaud-selvaschina, per exempel en Surselva, en il Grischun Central u en las regiuns da tschiervs Mantogna e Partenz Davant.

La chatscha è sin la dretga via
En la strategia «Spazi da viver guaud-selvaschina 2021» è la reducziun da las populaziuns da selvaschina d'ungla vegnida definida sco mesira impurtanta per meglierar la situaziun chantunala guaud-selvaschina. Las chatschadras ed ils chatschaders èn s'engaschads fermamain ed han reducì la populaziun da tschiervs per 13 pertschient en cumparegliaziun cun l'onn 2020 (2065 tschiervs). En singulas regiuns è la reducziun vegnida cuntanschida sco planisà, e las populaziuns pon vegnir stabilisadas sin il nivel actual. En differentas autras regiuns ston las populaziuns percunter anc vegnir reducidas pli fitg.

Il plan chantunal da prelevaziun da tschiervs prevesa quest onn totalmain 4964 tschiervs (2023: 5278 tschiervs ), tranter quels 2867 animals feminins (2023: 3050). Malgrà che las populaziuns sa diminueschan, pretenda il plan da prelevaziun – ch'è pli bass ch'ils onns precedents – anc adina in grond engaschament da las chatschadras e dals chatschaders. La chatscha da chamutschs e da chavriels ha lieu en la gronda part da las regiuns en il rom dals onns avant. En spezial èsi impurtant, che las chatschadras ed ils chatschaders sajettian er bleras chauras-chavriel e blers chamutschs.

Las populaziuns da capricorns e da portgs selvadis creschan
En il rom da las dumbraziuns da primavaira e da stad han ins dumbrà l'onn precedent 7245 capricorns. Quai è la pli auta cifra dapi ch'il capricorn è vegnì recolonisà en il Grischun avant passa 100 onns. «Igl è fitg impurtant che la chatscha reguleschia il capricorn. Sche las populaziuns èn numnadamain memia grondas, daventan ils animals pli sensibels per tschertas malsognas u stgatschan autras spezias, sco il chamutsch, or dals spazis da viver adattads», di Lukas Walser, manader da la partiziun Selvaschina e chatscha tar l'Uffizi da chatscha e pestga. Cun 634 capricorns vegnan perquai dads liber per la chatscha quest onn 76 animals dapli che l'onn precedent.

In cler augment hai dà ils onns passads er tar ils portgs selvadis en la Mesolcina Bassa. Perquai che quests animals pon chaschunar gronds donns sin prads ed en curtins, ha la chatscha ina incumbensa impurtanta per regular questa spezia d'animals.

Dumbrà blera selvaschina manidla
Las populaziuns da selvaschina manidla vegnan survegliadas en il Grischun tras in monitoring annual intensiv. Er l'onn 2024 mussan ils emprims resultats da las dumbraziuns da las populaziuns, che tant il dumber da lieurs sco er da giaglinas da draussa crescha levamain en blers territoris. A chaschun da las dumbraziuns da tschiervs èn vegnidas dumbradas er 1232 lieurs brinas. Quai è la pli gronda quantitad d'animals ch'ins ha dumbrà fin ussa.

Las Prescripziuns da chatscha dals onns passads èn sa cumprovadas per ina chatscha persistenta sin questas spezias. Perquai vegnan ellas cuntinuadas. Las chatschadras ed ils chatschaders èn conscients da lur responsabladad che resulta tras questa chatscha. Cun lavurs da tgira s'engaschan ellas ed els perquai activamain per questas spezias.

Agiunta:

Ordinaziun davart l'exercizi da la chatscha (Prescripziuns da chatscha)

Infurmaziuns:

• Cussegliera guvernativa dr. Carmelia Maissen, scheffa dal Departament d'infrastructura, energia e mobilitad, tel. +41 81 257 36 05 (cuntanschibla da las 13.00 fin las 13.45), e‑mail Carmelia.Maissen@diem.gr.ch
• Lukas Walser, manader da la partiziun Selvaschina e chatscha, Uffizi da chatscha e pestga, tel. +41 81 257 21 58 (cuntanschibel da las 10.00 fin las 12.00) e‑mail Lukas.Walser@ajf.gr.ch

Responsabladad: Regenza