L'acziun per spargnar energia, che l'uffizi d'energia e da traffic dal Grischun ha realisà dal 1. da settember 2011 fin ils 31 da schaner 2012, è stada in success cumplain. La resonanza sin questa acziun d'ina durada limitada è stada uschè gronda, che las aspectativas e las finamiras èn vegnidas surpassadas per bler.
L'acziun ha gì la finamira da remplazzar apparats da tegnairchasa vegls e pumpas da circulaziun veglias tras ils apparats ils pli effizients sin il martgà. Quai per spargnar electricitad e custs sco er per sensibilisar en general la populaziun per in engaschi a favur da dapli effizienza energetica. Vegnids promovids èn er ventils termostatics ed apparats per quintar giu individualmain ils custs da stgaudar. Cun agid da quests apparats vegn l'energia da stgaudar duvrada en moda pli conscienta. Tenor differents studis sa lascha il consum reducir qua tras per circa 15 pertschient.
Cifras impressiunantas
Cur che las mesiras d'ina durada limitada èn vegnidas lantschadas, èsi vegnì stimà ch'ins pudess promover – cun ina contribuziun totala dad 1,5 milliuns francs – il remplazzament da circa 3'000 apparats da tegnairchasa e da circa 6'000 apparats per la reducziun da l'energia da stgaudar. Gia suenter in curt temp èn las finamiras previsas dentant vegnidas surpassadas pliras giadas. Tut en tut han pudì vegnir permessas stgars 9'300 dumondas cun ina summa da promoziun da totalmain 5,7 milliuns francs. Uschia è vegnida promovida la cumpra da circa 13'000 apparats da tegnairchasa energeticamain effizients e da circa 20'000 apparats per la reducziun da l'energia da stgaudar.
Tabella : Survista da las dumondas e da las contribuziuns
| Champ da promoziun |
Dumber d'apparats |
Contribuziun en francs |
| Frestgeras |
2 732 |
819 600.- |
| Schelenteras |
2 208 |
662 400.- |
| Maschinas da lavar giu |
2 079 |
831 600.- |
| Maschinas da lavar |
3 118 |
1 247 200.- |
| Tumblers cun pumpa a chalur |
2 093 |
1 046 500.- |
| Stgaffas da sientar |
81 |
40 500.- |
| Sientaders da laschiva ad aria interna |
99 |
49 500.- |
| Pumpas da circulaziun |
663 |
198 900.- |
| Apparats per la repartiziun dals custs da stgaudar |
11 225 |
336 750.- |
| Quintaders termics |
463 |
92 600.- |
| Ventils termostatics |
8 410 |
420 500.- |
| Total |
33 171 |
5 746 050.- |
Quests apparats novs reduceschan il basegn annual d'electricitad per circa 3'500'000 uras da kilowatt. Questa quantitad d'electricitad correspunda al consum annual da circa 700 chasadas. La reducziun dal basegn da chalur da stgaudar correspunda ad in equivalent da circa 350'000 liters ieli da stgaudar per onn. Cun questa quantitad pon vegnir stgaudadas bundant 200 chasadas durant in entir onn.
Promoziun da l'energia è er promoziun da l'economia
Profitar da tut las mesiras permessas profitan er il commerzi ed il mastergn. La gronda part dals apparats da tegnairchasa è numnadamain vegnida furnida e remplazzada tras il mastergn regiunal. Ils servetschs ch'èn colliads cun quai (furniziun, colliaziun, montascha, dismessa dals apparats vegls) han purtà incumbensas ed entradas supplementaras als electroinstallaturs, als installaturs sanitars, als installaturs da stgaudaments e da cuschinas, a las scrinarias e.u.v. Tenor la calculaziun da l'uffizi d'energia e da traffic correspunda l'effect d'occupaziun da tut las mesiras promovidas a circa 25 onns da persunas. Ils effects per la producziun dals apparats e per il commerzi a l'engrossa cun ils apparats n'èn betg cuntegnids en questa calculaziun.
Niz persistent per ina gronda part da la populaziun
L'acziun ha purtà in niz multifar. En spezial ha er ina gronda part da la populaziun pudì profitar da tala. Uschia per exempel ils possessurs dals apparats grazia a custs d'energia pli bass, l'ambient grazia ad ina contaminaziun pli pitschna cun CO2 ed il mastergn grazia a la svieuta supplementara.
Agiunta:
Dumber d'apparats da tegnairchasa e respargn annual d'energia
Infurmaziuns:
- cusseglier guvernativ Mario Cavigelli, schef dal departament da construcziun, traffic e selvicultura, tel. 081 257 36 01
- Erich Büsser, manader da l'uffizi d'energia e da traffic, tel. 081 257 36 21
Gremi: departament da construcziun, traffic e selvicultura
Funtauna: rg departament da construcziun, traffic e selvicultura