Il chantun Grischun na vesa nagin motiv da midar sia atgna pratica executiva en l'execuziun giudiziala suenter il mazzament a Genevra. Il sistem vertent è sa cumprovà.
Il chantun Grischun ha, sco ils ulteriurs chantuns dal concordat da la Svizra orientala davart l'execuziun da chastis e da mesiras, dapi onns ina pratica d'execuziun restrictiva. Il cusseglier guvernativ Christian Rathgeb ch'è vicepresident dal concordat punctuescha che questa pratica vegnia manada vinavant consequentamain. Sa basond sin las directivas da la cumissiun d'execuziun da chastis da la Svizra orientala ston schluccadas da l'execuziun tar delinquents potenzialmain privlus vegnir examinadas detagliadamain e concedidas en moda fitg restrictiva. L'execuziun da l'internament sto vegnir concepida uschia che la segirezza publica è garantida. En quest connex ha la segirezza prioritad avant las stentas da reintegraziun. En l'internament èn pussaivlas schluccadas da l'execuziun mo en cas excepziunals. En spezial na vegnan da princip concedidas naginas schluccadas da l'execuziun betg accumpagnadas. En il Grischun na datti betg terapias da chavaltgar u chaussas sumegliantas per delinquents.
Nagin basegn d'agir en il chantun Grischun
Però na dastga er betg vegnir exclusa la ristga en il chantun Grischun. Suenter ils eveniments tragics ils pli actuals en la Svizra franzosa èn vegnids examinads ils cas en il Grischun areguard ristgas cumparegliablas. En quest connex poi vegnir constatà ch'i na dat – abstrahà da las relaziuns da spazi stretgas – actualmain nagin basegn d'agir tar l'execuziun da chastis en ils stabiliments per l'execuziun giudiziala.
Critica envers il tribunal federal
Il chantun Grischun è actualmain cumpetent d'exequir dus internaments e 18 sentenzias da delinquents potenzialmain privlus. In da quests dus internaments sto però proximamain vegnir abolì sin fundament d'ina decisiun dal tribunal federal, cuntrari a las decisiuns ed a las propostas da las instanzas chantunalas. Per cusseglier guvernativ Christian Rathgeb n'è la sentenzia betg chapibla; el spetga er da vart da las dretgiras in tractament pli sever da tals delinquents. L'um pertutgà da 76 onns, ch'è vegnì sentenzià pervia da plirs acts sexuals cun uffants, è vegnì relaschà cundiziunadamain dal tribunal federal. El vegn collocà cun in'assistenza da reabilitaziun e cun directivas rigurusas en ina chasa dad umens en in auter chantun dal concordat da la Svizra orientala davart l'execuziun da chastis e da mesiras. La persuna internada restanta è pervia d'in mazzament gia dapi blers onns en ina partiziun serrada d'in center da mesiras e na survegn naginas schluccadas da l'execuziun senza accumpagnament. In ulteriur delinquent ch'era internà dapi blers onns è mort l'onn 2011 en il stabiliment d'execuziun.
Dal puntg da vista dal chantun Grischun n'èsi betg necessari da relaschar ina lescha federala davart l'execuziun penala ubain da reunir ils concordats d'execuziun da chastis e da mesiras. La pratica executiva dal Grischun ed il concordat dals chantuns da la Svizra orientala davart l'execuziun da chastis e da mesiras èn sa cumprovads, uschia ch'i na dat nagin basegn d'agir.
Infurmaziuns:
cusseglier guvernativ Christian Rathgeb, schef dal departament da giustia, segirezza e sanadad, tel. 081 257 25 01, e-mail
Christian.Rathgeb@djsg.gr.ch, ils 17 da settember 2013 a partir da mezdi.
Gremi: departament da giustia, segirezza e sanadad
Funtauna: rg departament da giustia, segirezza e sanadad