A chaschun da sia ultima sesida è la cumissiun dal cussegl grond per sanadad e fatgs socials (CSF) sa fatschentada cun la missiva da la regenza al cussegl grond tar ina revisiun totala da la lescha davart la relaziun da lavur da las collavuraturas e dals collavuraturs dal chantun Grischun (lescha dal persunal) ed ha decidì cun ina pitschna maioritad da betg tractar il project, uschia ch'ella n'ha betg predeliberà quel en detagl. La cumissiun è sa radunada sut il presidi da la deputada e presidenta da la cumissiun Gabriela Tomaschett-Berther. A la sesida èn er sa participads la cussegliera guvernativa Barbara Janom Steiner e represchentants da l'uffizi da persunal.

Da la nova lescha dal persunal spetga la regenza dapli flexibilitad areguard las cundiziuns generalas che sa midan sco er ina legislaziun moderna che resguarda il dretg da contracts da lavur privats. La regulaziun da las relaziuns da lavur duai esser concepida confurm al stgalim da norma e duai resguardar las adressatas ed ils adressats. Il project prevesa tranter auter in augment dal dretg minimal da vacanzas da 20 a 23 dis, l'extensiun dal congedi da maternitad e la fixaziun explicita dal congedi da paternitad en la lescha, quai che chaschuna custs supplementars annuals. Plinavant èsi previs d'abolir ils augments automatics dal salari ch'èn fixads en la lescha. Uschia crudass davent il sforz d'augmentar annualmain per 1 pertschient u per circa 2,9 milliuns francs la summa dals salaris ch'è destinada als svilups individuals dals salaris, ed il cussegl grond stuess concluder mintga onn in augment da la summa dals salaris en il rom dal preventiv. Tras la nova lescha duai la finala er vegnir tegnì quint da las novas pretensiuns giuridicas (p.ex. elavuraziun da datas persunalas, protecziun giuridica en cas da dispitas dal dretg da persunal). Suenter ina debatta cuntraversa davart la dumonda d'entrar en chaussa ha la cumissiun decidì da betg tractar il project.

La maioritad da la cumissiun è stada da l'avis che las cundiziuns da las relaziuns da lavur tranter il chantun e sias collavuraturas e ses collavuraturs sajan gia oz fitg bunas en cumparegliaziun cun l'economia e cun las vischnancas. Per quest motiv na saja per il mument betg necessari da reveder la lescha. Cun ils cuntegns da la revisiun totala proponida vegnia plinavant dà in fauss segn, ed il squitsch sin las vischnancas – che surpiglian per part e sin basa voluntara il dretg da persunal chantunal – creschiss. Er l'economia dal Grischun pudess vegnir sfurzada d'agir, sch'il chantun meglierass in'ulteriura giada substanzialmain sias cundiziuns d'engaschament. La finala saja il chantun in concurrent sin il martgà da lavur. Tut en tut chaschunassan ils puncts da revisiun dal project custs supplementars considerabels.

La minoritad da la cumissiun, che ha votà per tractar il project, avess beneventà, sch'il project ed uschia er ils puncts crititgads avessan pudì vegnir discutads en ina tractativa detagliada ed avessan eventualmain pudì vegnir curregids cun agid da propostas da midada. Ella renconuscha il basegn d'agir e la necessitad da suttametter la lescha dal persunal vertenta ad ina revisiun, er sch'il sboz cuntegna per ella sezza anc in pèr puncts che stuessan vegnir meglierads. En cumparegliaziun cun auters chantuns saja il chantun Grischun numnadamain posiziunà sut la media areguard las relaziuns da lavur. Tras la decisiun da betg entrar en chaussa saja dentant d'emprim ennà betg pussaivel da discutar il cuntegn concret dal project e las resalvas exprimidas.

Sin basa da la proposta da sia cumissiun predeliberanta vegn il cussegl grond perquai mo a decider en la sessiun d'avrigl 2014, sch'el vul tractar la revisiun totala da la lescha dal persunal u betg. 


Infurmaziuns:
presidenta da la cumissiun Gabriela Tomaschett-Berther, tel. 081 920 22 22 


Gremi: cumissiun per sanadad e fatgs socials
Funtauna: rg cumissiun per sanadad e fatgs socials