La regenza grischuna ha deliberà ina revisiun parziala da la lescha davart las scolas medias en il chantun Grischun per mauns dal cussegl grond. Cun questa revisiun vegn stgaffì in nov model da finanziaziun che duai rinforzar las scolas medias privatas.
Differentas intervenziuns parlamentaras da l'ultim temp han pretendì che las contribuziuns chantunalas a las scolas medias privatas vegnian augmentadas. Uschia duai tranter auter vegnir fatg frunt al regress dal dumber da scolaras e da scolars en las scolas medias privatas. En sia missiva al cussegl grond propona la regenza in nov model da finanziaziun che consista d'ina pauschala da gestiun, d'ina pauschala d'investiziun, d'ina pauschala supplementara sco er d'ina pauschala da lingua.
Cun la pauschala da gestiun vegnan indemnisads ils custs per il manaschi general da scola. Vitiers vegn la pauschala d'investiziun che sa basa sin ina valitaziun da l'edifizi da la scola chantunala grischuna a Cuira. Las expensas da las scolas privatas ch'èn – cumpareglià cun la scola chantunala – pli grondas pervia dal dumber da scolaras e scolars pli pitschen vegnan resguardadas cun ina pauschala supplementara sin las pauschalas da gestiun e d'investiziun. Pli pitschen ch'il dumber da scolaras e scolars che frequentan la scola è, pli gronda che la pauschala supplementara è. Cun la pauschala da lingua vegnan la finala indemnisadas las prestaziuns spezialas per promover las linguas chantunalas.
Tut en tut chaschuna la revisiun parziala custs supplementars annuals en l'autezza da ca. 3,5 milliuns francs envers il model vertent da finanziaziun. Da quels fan part 700 000 francs d'ina pauschala d'investiziun pli gronda a las scolas medias che vegnan chaschunads da la nova construcziun da cumplettaziun planisada per ina mensa e per ina mediateca a la scola chantunala grischuna. La pauschala d'investiziun pli gronda dependa però dal fatg, sch'il project da construcziun vegn approvà dal cussegl grond e da las votantas e dals votants.
Novas pussaivladads, dapli libertad d'agir
La missiva da la regenza cuntegna plinavant ina basa legala per manar scolas medias d'informatica a las scolas medias privatas. Ultra da quai pussibilitescha la revisiun da la lescha da finanziar en l'avegnir mesiras da sustegn per scolaras e scolars cun impediments. En il rom da la promoziun dal sport e d'uffants talentads vegnan plinavant pussibilitads pajaments da contribuziuns per frequentar ina scola media extrachantunala, sch'ina cunvegna respectiva è avant maun e sch'i na dat betg ina purschida da scolaziun equivalenta en il Grischun.
Sa basond sin la nova lescha davart las scolas medias duai la regenza er pudair reglar da nov las proceduras d'admissiun da scolaras e scolars, che n'adempleschan en lur chantun u pajais d'origin betg las premissas per frequentar in gimnasi. Las scolas medias privatas duain pudair profitar da questa pussaivladad en in rom giuridic fixà cleramain. Previsa è la suandanta disposiziun da l'ordinaziun: L'admissiun da scolaras e da scolars extrachantunals e esters che n'han betg in'admissiun gimnasiala en lur chantun u pajais d'origin è – fin ch'in examen d'amissiun ordinari è vegnì fatg – provisorica e limitada areguard il temp. Scolaras e scolars che n'arrivan betg da far cun success l'examen d'admissiun ston puspè bandunar la scola media.
Il cussegl grond vegn a tractar questa fatschenta durant la sessiun d'october 2014. Igl è previs da metter en vigur la revisiun parziala da la lescha davart las scolas medias per il 1. d'avust 2015, pia per l'onn da scola 2015/16.
Infurmaziuns:
cusseglier guvernativ Martin Jäger, schef dal departament d'educaziun, cultura e protecziun da l'ambient, tel. 081 257 27 01, e-mail:
Martin.Jaeger@ekud.gr.ch
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun