La regenza ha concludì l'adattaziun dal plan directiv chantunal en il sectur da l'abitadi che vegn pretendida da la lescha federala davart la planisaziun dal territori revedida. Questa adattaziun dal plan directiv sto anc vegnir approvada dal cussegl federal. Las regiuns e las vischnancas vegnan supplitgadas da prender per mauns gia ussa las incumbensas fixadas en il plan directiv.

La lescha federala davart la planisaziun dal territori (LPT) revedida ha la finamira da franar la creschientscha da las zonas da construcziun e pia da la destructuraziun. La dumonda da terren da construcziun per abitar, per lavurar, per equipaments e per infrastructuras duai vegnir cuvrida pli e pli sur ina concentraziun dals abitadis gia existents. Per pudair realisar questa finamira ston ils chantuns adattar lur plans directivs fin il 1. da matg 2019. Questas adattaziuns dal plan directiv ston cuntegnair las directivas e las incumbensas ch'èn necessarias per cuntanscher las finamiras menziunadas. Uschia vegnan reducidas sensiblamain las libertads d'agir da las vischnancas en la planisaziun dal territori. Tenor il dretg federal ston las grondezzas da las zonas da construcziun s'orientar en l'avegnir tenor las prognosas demograficas da l'uffizi federal da statistica.

Empitschnir las zonas d'edifizis d'abitar
L'element central da la nova LPT è l'obligaziun explicita da redimensiunar zonas da construcziun memia grondas. Tenor il project dal plan directiv èn pertutgadas da quai presumadamain 67 vischnancas dal Grischun, en emprima lingia en il territori turistic e rural. En il focus stattan las zonas d'abitar, maschadadas e dal center (ZAMC). Las vischnancas pertutgadas ston examinar lur situaziun a maun d'in fegl da datas communal e reveder lur planisaziuns localas entaifer 5 onns. Sche las vischnancas èn obligadas da pajar – pervia da las dezonaziuns ch'ellas ston far – ina indemnisaziun a las proprietarias ed als proprietaris dals bains immobigliars, vegnan ellas sustegnidas dal chantun. Per quest intent prevesa la revisiun parziala da la lescha davart la planisaziun dal territori per il chantun Grischun (LPTGR) che vegn fatga parallelamain a l'adattaziun dal plan directiv, l'installaziun d'ina finanziaziun speziala chantunala che vegn alimentada cun taxas da plivalur. Questas taxas vegnan pajadas da las proprietarias e dals proprietaris dals bains immobigliars che vegnan enzonads da nov en zonas da construcziun e che survegnan uschia dapli valur. La nova LPT prescriva che almain 20 pertschient da la plivalur d'enzonaziun stoppian vegnir prelevads en furma d'ina taxa. En la revisiun currenta da la LPTGR è previsa ina tariffa da la taxa da 30 pertschient.

Realisaziun cun buna mesira
La reducziun necessaria da las zonas da construcziun è ina gronda sfida per las vischnancas. Il chantun vegn ad approvar cun precauziun las planisaziuns localas repassadas e prender resguard sin la situaziun specifica da las vischnancas en il rom da las pussaivladads legalas. Per che er vischnancas cun populaziun degressiva u stagnanta hajan tschertas pussaivladads da svilup, duain er quellas dastgar disponer d'ina pitschna reserva da surfatschas da la zona da construcziun betg surbajegiadas. La cundiziun per quai è però che las vischnancas procurian che questas reservas vegnian sin il martgà. La revisiun da la LPTGR prevesa disposiziuns correspundentas.

Pretensiuns severas envers novas enzonaziuns
Tenor las prognosas demograficas han presumadamain var 20 vischnancas zonas d'edifizis d'abitar calculadas plitgunsch memia pitschnas per pudair cuvrir la dumonda da terren da construcziun. I sa tracta oravant tut da vischnancas situadas en il territori da svilup da la Val dal Rain grischuna. Avant che questas vischnancas possian però far novas enzonaziuns, ston ellas – en il rom da la planisaziun locala – mobilisar potenzials da concentraziun entaifer ils abitadis existents e garantir la disponibladad da terren da construcziun. Plinavant sto avair lieu ina coordinaziun surcommunala en il rom da la planisaziun directiva regiunala. La finala ston vegnir observadas prescripziuns per l'avertura cun il traffic public, per spessezzas minimalas sco er per schanegiar buns terrens agriculs.

Fotografias agiuntadas:
Fotografia2


Agiuntas:
- preschentaziun
- conclus da la regenza
- charta zonas d'abitar, maschadadas e dal center (ZAMC)


Infurmaziuns:
- cusseglier guvernativ dr. Jon Domenic Parolini, schef dal departament d'economia publica e fatgs socials, tel. 081 257 23 01, e-mail Jondomenic.Parolini@dvs.gr.ch
- Carlo Decurtins, giurist per la planisaziun dal territori, tel. 081 257 23 14, e-mail Carlo.Decurtins@dvs.gr.ch
- Richard Atzmüller, manader da l'uffizi per il svilup dal territori, tel. 081 257 23 21, e-mail Richard.Atzmueller@are.gr.ch


Gremi: departament d'economia publica e fatgs socials
Funtauna: rg departament d'economia publica e fatgs socials