Per reducir cas da direzza economics en connex cun il coronavirus ha il chantun endrizzà in fond da totalmain 10 milliuns francs per cas da direzza. Interpresas pli pitschnas che han lur sedia en il Grischun e ch'èn pertutgadas spezialmain fitg da las mesiras uffizialas per cumbatter il coronavirus, vegnan uschia sustegnidas cun contribuziuns à fonds perdu da fin 30 000 francs.
La Regenza ha ussa prolungà il termin per inoltrar dumondas fin ils 18 d'october 2020. Ultra da quai ha ella augmentà la limita da la svieuta. Entant che quai eran fin ussa mo interpresas cun ina svieuta annuala da maximalmain 2,5 milliuns francs che avevan il dretg d'inoltrar ina dumonda, pon ussa da nov er interpresas cun ina svieuta annuala fin 3,75 milliuns francs dumandar sustegn or dal fond per cas da direzza. Las interpresas ston mussar e motivar cleramain en lur dumonda, pertge ch'ellas èn in cas da direzza respectivamain pertge ch'ellas èn pertutgadas fermamain dal coronavirus (tenor ils criteris da l'Ordinaziun chantunala davart COVID-19 cas da direzza). A la dumonda ston vegnir agiuntads ils documents necessaris.

Ulteriuras infurmaziuns: www.dvs.gr.ch, Rumantsch Fond per cas da direzza

La regiunalitad, la derivanza da las materias primas sco er vias d'elavuraziun curtas fin al fluss regiunal da la rauba vegnan en il focus da las consumentas e dals consuments. Sco incumbensa permanenta sustegna il chantun Grischun la meglieraziun da la valurisaziun regiunala cun investiziuns en l'infrastructura e cun ina meglra commerzialisaziun dals products agriculs regiunals. Concernent ils custs sa chattan dentant blers concepts en in conflict d'interess: els ston porscher in sortiment d'ina tscherta grondezza per esser attractivs per la clientella, na cuntanschan alura però strusch ils avantatgs da la grondezza. L'idea commerziala "nus rendain vesaivla la regiunalitad" vul cumenzar precis en quest lieu.
La Regenza ha garantì a l'interpresa start-up Graubünden Vivonda SA ina contribuziun chantunala da maximalmain 1,08 milliuns francs per il project "nus rendain vesaivla la regiunalitad". Vitiers vegn anc ina contribuziun federala da 160 000 francs che stat a disposiziun al project per la fasa da realisaziun durant ils onns 2021 fin 2023. Cun quai duai l'interpresa stgaffir ina structura professiunala che commerzialisescha e che venda products grischuns en differents lieus en il chantun Grischun sco er en tut la Svizra sur distributurs existents. Ina part essenziala dal model da fatschenta da la Graubünden Vivonda SA è ultra da quai l'atgna producziun. La Graubünden Vivonda SA planisescha en in emprim pass d'investir en la tecnologia da setgentar, per pudair setgentar fritgs u verdura. Per la distribuziun e per la commerzialisaziun dals products regiunals è planisà in emprim lieu da vendita a Jenaz sper la chascharia biologica Partenz che serva gist er sco lieu da producziun e sco deposit da distribuziun per ils ulteriurs puncts da vendita. L'emprim ulteriur punct da vendita vegn endrizzà en il pausadi d'autostrada Heidiland a Maiavilla, perquai ch'i dat là la pussaivladad da testar il model da fatschenta senza stuair far grondas investiziuns. Per endrizzar ils emprims lieus da vendita a Jenaz ed a Maiavilla èn previsas investiziuns da tut en tut 4,14 milliuns francs.

 

© Graubünden Vivonda SA

L'Uffizi per la scola populara ed il sport ha survegnì glisch verda da la Regenza per elavurar ina fibla en sursilvan, surmiran e talian. In tal med d'instrucziun obligatoric per emprender a leger ed a scriver vegn duvrà cun success gia dapi la stad 2016 en las scolas puteras, valladras e sutsilvanas. Il concept duai perquai vegnir applitgà er per las fiblas novas en las ulteriuras linguas da scola sursilvan, surmiran e talian. Las scolas e classas che vegnan instruidas en rumantsch grischun pon lavurar vinavant cun la fibla da leger "Passins" ch'è cumparida l'onn 2007.
Il concept da las fiblas novas sa basa sin il med d'instrucziun tudestg "Leseschlau" e collia quel cun elements grafics da la fibla actuala en rumantsch grischun "Passins". Tenor questa metoda vegnan ils uffants a leger ed a metter en in'emprima fasa pleds cun agid da tavlas da suns. Pir en ina segunda fasa vegnan els a sa deditgar als bustabs. Ils bustabs vegnan introducids cur ch'ils uffants sa sentan segirs sin il plaun dals suns. Quai è bun en spezial per uffants pli flaivels, ma er per uffants che san gia leger il mument ch'els entran en scola, sco er per uffants da linguas estras. Ultra da quai poi vegnir lavurà cun elements da la fibla er en la logopedia ed en scolina. Ils custs per elavurar e per producir ils meds d'instrucziun importan circa 640 000 francs.