En il rom da l'emprim test territorial en Svizra en las regiuns Bernina, Engiadina Bassa/Val Müstair e Malögia han totalmain 15 151 persunas laschà far voluntarmain in test da corona da venderdi, ils 11, fin dumengia, ils 13 da december. Grazia als tests han pudì vegnir identifitgadas ed isoladas tut en tut 150 persunas asintomaticas.

Ils tests territorials en il Grischun dal Sid han mussà ina rata da positivitad dad 1 %. Quai correspunda a las aspectativas. Calculà sin l'entir chantun dessi pia var 2000 purtadras e purtaders asintomatics dal virus. Ils tests territorials èn ina mesira per isolar persunas che portan eventualmain en sai il coronavirus senza savair.

Las cifras mussan: Persunas asintomaticas contribueschan en moda considerabla a la derasaziun ed a la cuntinuaziun da la pandemia. Pervia da quai èn limitaziuns da contacts er vinavant in element central per franar la pandemia. Ultra da quai èsi essenzial d'observar las mesiras da distanza e d'igiena. E pli exact ch'il maletg da la derasaziun dal virus è, e meglier che las mesiras per cumbatter la pandemia pon vegnir adattadas.

Tests posteriurs en il Grischun dal Sid a partir da questa emna
Il test territorial en il Grischun dal Sid na furnescha betg in maletg definitiv, exprima però fitg bain la situaziun mumentana. Gia questa emna vegni cumenzà en tschertas regiuns cun tests posteriurs. Per il Grischun èsi in punct central da rumper la dinamica negativa dals dumbers da cas. Mo uschia èsi pussaivel d'avrir puspè senza restricziuns ils restaurants, las instituziuns culturalas ed ils stabiliments da temp liber.

Ils tests en ils 23 lieus da test èn passads per gronda part senza problems; qua u là hai dà in retardament tar la communicaziun da resultats dal test. En las 19 vischnancas èn stadas en acziun passa 1000 persunas da venderdi fin dumengia. Per ils tests territorials en il Grischun dal Sid aveva la Protecziun civila furnì tut en tut 26 550 tests, 10 266 mascrinas da protecziun, 53 100 guants, 1770 scussals a diever unic, 708 egliers da protecziun e 708 unitads meds per dischinfectar. Las vischnancas eran preparadas fitg bain ed han pudì organisar las infrastructuras entaifer in fitg curt temp. Grazia a l'attribuziun da fanestras da temp per ils tests, grazia a la disciplina da las persunas che vulevan sa laschar testar e grazia al fatg che las reglas dal persunal da segirezza omnipreschent èn vegnidas observadas, n'hai dà nagliur fullas da glieud.

Tant sin plaun medicinal sco er administrativ è la recrutaziun dal persunal stada facila pervia dal grond engaschament dals ospitals e da las vischnancas. Sin plaun logistic, tecnic ed administrativ han pudì vegnir fatgas experientschas relevantas ch'èn da gronda valur per tests futurs.

Sa laschar testar vinavant er en cas da sintoms minimals
L'Uffizi da sanadad renda attent ch'igl è impurtant da sa laschar testar vinavant er cun sintoms minimals. Tgi che na lascha betg far in test, perquai ch'el vul evitar l'isolaziun u la quarantina, expona sias confamigliaras e ses confamigliars, sias collavuraturas e ses collavuraturs sco er sias proximas e ses proxims a la ristga d'ina malsogna seriusa u schizunt al privel da mort. En il Grischun è sa dublegià il dumber da mortoris durant il november. En l'entira Svizra moran mintga di 100 persunas che han COVID-19.

La Regenza grischuna vegn a decider il mardi davart las mesiras da corona e lura a communitgar quellas.

En il chantun Grischun èn actualmain registrads 853 cas da corona activs. Ils dumbers da cas en il chantun èn sin in nivel constantamain aut. Persunas che han survegnì in resultat positiv dal test, èn sa rendidas sezzas en isolaziun ed han infurmà lur stretgs contacts, per che quels possian sa render en quarantina. En cas d'ina isolaziun vegn la perdita da gudogn liquidada sur l'assicuranza da diarias da l'interpresa, en cas d'ina quarantina sur l'urden da cumpensaziun dal gudogn (www.sva.gr.ch).

Agiunta:
Factsheet

Infurmaziuns: 
Post da communicaziun per il coronavirus dal chantun Grischun, e-mail kfsmedien@amz.gr.ch, tel. +41 79 716 22 95 (exclusivamain per collavuraturas e collavuraturs da las medias)

Gremi: Uffizi da sanadad
Funtauna: rg Departament da giustia, segirezza e sanadad