Il rapport davart il guaud e davart la selvaschina è l'instrument chantunal il pli impurtant per giuditgar la tematica pretensiusa dal guaud e da la selvaschina sin plaun regiunal, per fixar mesiras necessarias e per communitgar quellas. Cun il nov rapport davart il guaud e davart la selvaschina dal Signuradi/Partenz è vegnì revedì il rapport da l'onn 2006. Ils donns da selvaschina en il guaud èn tut en tut gronds ed èn s'augmentads ils ultims onns.

In guaud da protecziun saun e bain structurà garantescha segirezza duraivla a la populaziun grischuna. Quest guaud è a medem temp er il spazi da viver da blers animals selvadis che laschan natiralmain enavos fastizs. Uschespert che quests fastizs èn il motiv per donns sproporziunads en il guaud, fan ils posts chantunals cumpetents rapports regiunals davart il guaud e davart la selvaschina per tut il chantun. Quai sin fundament da las basas correspundentas dal dretg federal ed integrond las vischnancas sco possessuras dals guauds. La finamira principala dal rapport davart il guaud e davart la selvaschina dal Signuradi/Partenz è quella da regiuvinar il guaud. En emprima lingia duai questa finamira vegnir cuntanschida tras mesiras da chatscha, tras mesiras forestalas sco er tras autras mesiras che influenzeschan il spazi da viver.

L'analisa ha revelà surfatschas problematicas
Il rapport davart il guaud e davart la selvaschina dal Signuradi/Partenz sa cumpona d'in rapport parzial davart il guaud, d'in rapport parzial davart la selvaschina sco er d'ina sintesa cun las mesiras fixadas. Il rapport vegn documentà cun chartas correspundentas.

Il rapport parzial davart la selvaschina explitgescha ils svilups da las populaziuns da las spezias da selvaschina d'ungla (tschierv, chavriel, chamutsch e capricorn) durant ils ultims onns en la regiun sco er la planisaziun da la chatscha che sa basa sin quests svilups. En il rapport parzial davart il guaud èn descrits il svilup dal guaud ed ils svilups da las spezias da bostgs las pli impurtantas. Sin fundament dal giudicament da l'influenza da la selvaschina vegnan designadas las surfatschas, nua che l'influenza actuala da la selvaschina d'ungla è uschè gronda, ch'ina regiuvinaziun natirala dal guaud n'è betg pli garantida. La funcziun dal guaud è periclitada u almain fitg restrenschida en quests lieus. Questas surfatschas vegnan designadas sco surfatschas problematicas. La part da surfatschas problematicas en il territori dal Signuradi/Partenz importa 59 pertschient. Quai è ina duplicaziun cumpareglià cun las surfatschas problematicas cumprovadas l'onn 2006. Sin in pau pli pauc che la mesadad da questas surfatschas problematicas èn ils problems fitg urgents. Perquai dovri là mesiras prioritaras. Questas surfatschas vegnan designadas sco surfatschas d'agir. Sin ils 41 pertschient restants da la surfatscha da guaud n'existan nagins problems areguard l'adempliment da la funcziun dal guaud pervia da la selvaschina d'ungla.

Il rapport davart il guaud e davart la selvaschina è vegnì suttamess l'atun 2020 a la consultaziun da las proprietarias da guaud. Sin fundament da las posiziuns inoltradas è il rapport vegnì cumplettà cun il chapitel "Controlla da l'efficacitad". Quel cuntegna finamiras quantitativas concretas sin differents plauns. Entaifer in orizont da temp dad 8 onns vegn fixada la finamira surordinada da reducir las surfatschas d'agir per 50 pertschient.

Ils documents pon vegnir consultads e chargiads giu da la pagina d'internet da l'Uffizi da guaud e privels da la natira.

In guaud saun pretenda mesiras
Mo in guaud bain structurà e ritg da spezias po far frunt a la midada futura dal clima. Impurtantas spezias da bostgs che reageschan en moda sensibla sin ruissas – sco l'aviez, il ruver puschlà u ruver tardiv, il ruver cumin u ruver tempriv, l'ischi da muntogna u il tigl – èn da gronda impurtanza en in guaud natiral e ston vegnir mantegnidas. Adattar la populaziun da la selvaschina d'ungla a las capacitads dals spazis da viver en il guaud è perquai ina mesira impurtanta. Cun fixar auts plans da prelevaziun per ils proxims onns duai la chatscha grischuna reducir la populaziun da tschiervs ed er da chavriels en il Partenz ed en il Signuradi. La populaziun da chamutschs en il territori da guaud duai medemamain vegnir reducida, nua che quai è necessari. Per cuntanscher questas finamiras da chatscha giogan ils asils da selvaschina cun lur mesiras da cultivaziun ina rolla decisiva. Zonas da paus per la selvaschina gidan a reducir il stress tar ils animals selvadis ed uschia er a sminuir ils donns da selvaschina en il guaud. Ils organs da chatscha ed il servetsch forestal collavuran stretgamain in cun l'auter. Sche las spezias da bostgs na pon betg crescher avunda, malgrà la regulaziun da la populaziun da la selvaschina, èn plinavant planisadas ulteriuras mesiras da prevenziun cunter donns da selvaschina. En la regiun dal Signuradi/Partenz èn pertutgads cunzunt ils aviezs ed ils bostgs da feglia.

Tgira dal guaud e dals biotops
La tgira dals spazis da viver è da gronda impurtanza per il guaud e per la selvaschina. Cun agid da tagls da laina en il guaud da protecziun u cun mesiras en connex cun il program da la biodiversitad forestala vegnan regiuvinads e tgirads guauds sco er mantegnids e promovids spezias e biotops particulars. Ensemen cun la lavur da las chatschadras e dals chatschaders en il rom da concepts da tgira po vegnir mantegnida ed er meglierada la qualitad dals spazis da viver per la selvaschina, per exempel cun tgirar onn per onn surfatschas da tegnair liber.

Collavuraziun decisiva
Malgrà ch'ils interess dal guaud e da la chatscha pon tuttavia sa differenziar en tscherts lieus, èsi indispensabel che tut las parts participadas collavurian en moda constructiva e cun respect. En quest connex èsi impurtant che las proprietarias da guaud sustegnian la lavur da las chatschadras e dals chatschaders, er en cas da cundiziuns difficilas. Mo uschia pon vegnir cuntanschidas las finamiras cuminaivlas. In guaud saun cun populaziuns da selvaschina commensuradas è ina tala finamira, dal tuttafatg en il senn da la generalitad.

Infurmaziuns:
- president da la Regenza dr. Mario Cavigelli, schef dal Departament d'infrastructura, energia e mobilitad, tel. +41 81 257 36 01, e‑mail Mario.Cavigelli@diem.gr.ch
- Adrian Arquint, manader da l'Uffizi da chatscha e pestga, tel. +41 81 257 38 91, e‑mail Adrian.Arquint@ajf.gr.ch
- Urban Maissen, selvicultur chantunal, Uffizi da guaud e privels da la natira, tel. +41 81 257 38 51, e‑mail Urban.Maissen@awn.gr.ch

Cumpetenza: Departament d'infrastructura, energia e mobilitad