En ina missiva al Cussegl grond mussa la Regenza, co ch'il chantun Grischun po cuntanscher la finamira «netto nulla emissiuns da gas cun effect da serra» fin l'onn 2050 e co ch'el po impunder en quest connex ils daners che vegnan duvrads oz per purtaders d'energia fossila per l'economia e per plazzas da lavur en il chantun. Sco emprima etappa per rinforzar mesiras gia instradadas vegn dumandà il Cussegl grond en la sessiun d'october per in credit d'impegn da 67 milliuns francs.
Il motiv per elavurar il plan d'acziun è stada l'incumbensa Wilhelm concernent in Green Deal per il Grischun: nizzegiar la protecziun dal clima sco schanza, ch'è vegnida acceptada dal Cussegl grond ils 13 da zercladur 2019 cun 103 cunter 16 vuschs per mauns da la Regenza. Cun in credit d'impegn da 67 milliuns francs duain vegnir rinforzadas en in'emprima etappa prioritarmain mesiras existentas che han in effect svelt e che na premettan betg in'adattaziun da la lescha per ch'ellas possian vegnir realisadas. Per las mesiras proponidas da l'uschenumnada segunda etappa successiva ston percunter vegnir adattadas las premissas legalas sco er sclerida e reglada la finanziaziun. En quest connex sa tschentan dumondas politicas centralas ch'il Cussegl grond sto respunder.
La finamira da la segunda etappa è quella ch'il Grischun prestia sia contribuziun per ademplir l'Accord da Paris davart il clima e ch'el sa distatgia dals purtaders d'energia fossila. La missiva mussa, quant che las mesiras da questa segunda etappa vegnan a custar previsiblamain e co che quests custs pon vegnir finanziads. Cunquai ch'ils daners dal chantun na van – grazia al plan d'acziun – betg pli a favur da purtaders d'energia fossila, pon quests meds finanzials vegnir duvrads per l'economia e per stgaffir plazzas da lavur en branschas prospectivas en il chantun.
Regenerabel ed efficazi
Durant la sessiun d'october vegn il Cussegl grond a tractar la missiva ed a decider davart in'emprima transcha dal credit da 67 milliuns francs. Quests daners duain vegnir duvrads per promover pli fitg las energias regenerablas e l'effizienza energetica, per promover il traffic public, per mesiras da la protecziun dal clima en l'agricultura sco er per mesiras d'adattaziun al clima. Suenter la debatta en la sessiun d'october vegnan concepidas las mesiras da las etappas consecutivas, che premettan adattaziuns da las basas giuridicas. Per quest intent è er previsa la cooperaziun da differentas parts involvidas e da la populaziun. Suenter la consultaziun vegn il Cussegl grond a pudair decider il pli baud la fin da l'onn 2023 davart las etappas consecutivas dal plan d'acziun.
Reducziun svelta da las emissiuns da gas cun effect da serra
Per cuntanscher las finamiras da la protecziun dal clima prevesa il plan d'acziun da reducir svelt las emissiuns da gas cun effect da serra. Tut en tut dastgassan pia vegnir emessas a partir dad oz fin il pli tard l'onn 2050 anc 21 milliuns tonnas gas cun effect da serra en il chantun Grischun. Sche questa reducziun vegniss cuntanschida sin l'entir mund, s'augmentass la temperatura en media per 1,7 grads Celsius. Per cumparegliar: actualmain vegnan emessas en l'atmosfera mintga onn bundant 2 milliuns tonnas gas cun effect da serra en il Grischun, fin l'onn 2050 fissan quai bundant 60 milliuns tonnas.
En il rom da la communicaziun davart la midada dal clima en il chantun Grischun ha l'administraziun endrizzà la pagina d'internet www.klimawandel.gr.ch. La pagina d'internet infurmescha davart il clima midà e davart las consequenzas da quai per la regiun. Ella mussa ultra da quai, co ch'il chantun s'occupa da las sfidas da la midada dal clima, per exempel cun il plan d'acziun «Green Deal per il Grischun» u cun la strategia da clima.
Agiuntas
missiva
rapport da basa EBP
rapport da basa econcept
Preschentaziun
Infurmaziuns
cusseglier guvernativ dr. Jon Domenic Parolini, schef dal Departament d'educaziun, cultura e protecziun da l'ambient, tel. +41 81 257 27 01, e‑mail Jondomenic.Parolini@ekud.gr.ch
president da la Regenza dr. Mario Cavigelli, schef dal Departament d'infrastructura, energia e mobilitad, tel. +41 81 257 36 01, e‑mail Mario.Cavigelli@diem.gr.ch
Responsabladad: Regenza