Las incumbensas per manar ina vischnanca èn sa midadas fundamentalmain ils ultims decennis ed èn daventadas pli pretensiusas. Senza avunda forzas giuvnas adattadas en la politica communala ed en l'administraziun èsi difficil da mantegnair in federalissem d'auta qualitad. Il federalissem è perquai periclità. Cun differentas mesiras vul la Regenza gidar a far frunt a questa tendenza. Per quest intent preschenta ella in pachet da mesiras per differents plauns.

Durant ils decennis passads è l'instituziun «vischnanca» sa midada substanzialmain en ses intern. En consequenza dals svilups socials, economics, tecnologics ed er demografics è il portfolio d'incumbensas da las vischnancas sa midà fermamain. Modificaziuns fundamentalas n'èn betg mo resultadas tar la quantitad da las incumbensas, mabain er tar las pretensiuns da qualitad. Quest svilup dastgass cuntinuar er en l'avegnir.

Occupar ils uffizis er en il futur
Ina gronda part da la populaziun n'è strusch u insumma betg pronta da surpigliar in uffizi politic. In svilup sumegliant sa mussa tar l'occupaziun da posts administrativs. La mancanza da persunas spezialisadas vegn anc ina giada ad engrevgiar la situaziun ils proxims onns.

I dat numerus motivs individuals per sa decider per u cunter in engaschament en la vischnanca. Ina da las raschuns è er che vasts circuls da la populaziun han pli e pli paucas enconuschientschas da la politica da stadi. Tar las persunas cun dretg da votar è la participaziun regulara ed activa a las activitads politicas (cunzunt a las radunanzas communalas) per il solit pitschna, quai cun paucas excepziuns (p.ex. fatschentas polarisantas).

Conclus da basa da la Regenza
Il chantun s'engascha dapi blers onns en differents projects che gidan ad occupar ils uffizis communals. Senza avunda forzas giuvnas adattadas en la politica communala èsi difficil da mantegnair il sistem federalistic democratic direct. Il federalissem è perquai potenzialmain periclità. Igl è in giavisch da la Regenza da far frunt uschè baud sco pussaivel a questa tendenza. Perquai ha ella concludì ils 10 da matg 2022 che l'Uffizi da vischnancas (UV) duai persequitar e tant sco pussaivel cuntanscher – cun agid da differentas mesiras – las suandantas finamiras:

• augmentar la savida davart la vischnanca, davart ses organs e davart sias incumbensas
• augmentar e francar meglier en la societad la sensibilisaziun per l'impurtanza da la vischnanca sco plaun statal inferiur ed uschia sco plaun statal francà sin nivel local
• promover l'interess per la politica communala
• sustegnair las vischnancas tar l'occupaziun dals uffizis (autoritads e posts administrativs)

En il focus general stat il rinforzament dal federalissem sco er da l'instituziun «vischnanca». Per quest intent ston ins partir d'in orizont da realisaziun da plirs onns.

Pachet da mesiras per sustegnair las stentas communalas
La Regenza tracta differents puncts da partenza. Pir in'occupaziun pli profunda cun las singulas pussaivladads vegn a mussar, tge mesiras ch'èn adattadas per cuntanscher las finamiras formuladas e che portan in success persistent. Ultra da novas broschuras e da novs mussavias davart tematicas communalas (p.ex. infurmaziuns generalas davart las activitads da las autoritads u mussavia per las radunanzas communalas) duain videos explicativs facilitar il pass en l'activitad da suprastanza. Ina plattafurma digitala da savida duai esser ina basa impurtanta per barattar enconuschientschas e per crear raits. In tal instrument pudess servir sco purtader da savida ed er sco rait. Independentamain dal lieu pudess el colliar in cun l'auter las autoritads ed il persunal da las vischnancas e dal chantun. Actualmain han lieu las evaluaziuns correspundentas. Sco ulteriura pussaivladad prevesa la Regenza l'elavuraziun d'in med d'instrucziun per il stgalim secundar II per il sectur da l'instrucziun civica. A la tematica «vischnanca» po uschia vegnir deditgada ina gronda impurtanza. Er duain vegnir sviluppadas ideas, co che la vischnanca – sco purtadra d'incumbensas e sco organisaziun politica – po vegnir preschentada a las scolaras ed als scolars da la scola populara.

Per finir è la Regenza da l'avis ch'igl è raschunaivel da porscher ina scolaziun pratica a las persunas che fan gia part d'ina autoritad u che vegnan ad entrar en in uffizi. In'analisa dal basegn mussa, tge largias ch'existan e che stuessan eventualmain vegnir serradas en la purschida da scolaziun actuala en il Grischun.

Realisaziun durant plirs onns
Las mesiras menziunadas n'èn betg definitivas. Ellas duain vegnir cumplettadas ed adattadas tut tenor il basegn. L'Uffizi da vischnancas ha l'incumbensa da realisar las mesiras, quai per part en stretga coordinaziun e collavuraziun cun auters departaments, posts da servetsch ed instituziuns. Finanziadas vegnan las mesiras annualmain sur la procedura ordinaria dal preventiv.

Agiunta:

Preschentaziun da la conferenza da medias

Infurmaziuns:

• Cusseglier guvernativ Christian Rathgeb, schef dal Departament da finanzas e vischnancas, tel. +41 81 257 32 01, e‑mail Christian.Rathgeb@dfg.gr.ch
• Simon Theus, substitut dal manader da l'Uffizi da vischnancas e manader Proje, tel. +41 81 257 23 87, e‑mail Simon.Theus@afg.gr.ch

Responsabladad: Departament da finanzas e vischnancas