L'onn 2022 han 2328 Grischunas e Grischuns retratg almain ina giada agid social economic. Quai èn 210 persunas damain che l'onn 2021. La quota d'agid social sa sbassa cun quai ad 1,2 pertschient e sa chatta vinavant sut la media naziunala da 2,9 pertschient.
Sche persunas che vivan en Svizra crodan en ina situaziun finanziala d'urgenza, pon ellas sa drizzar a l'agid social. Quel garantescha in minimum d'existenza social, sche l'agen salari ed auters agids finanzials na tanschan betg u na stattan betg a disposiziun ad uras. L'onn 2022 ha l'agid social sustegnì 2328 persunas en il chantun Grischun. Quai èn 1,2 pertschient da la populaziun chantunala. Questa quota è ina da las pli bassas en Svizra. Per l'onn 2022 importa la media naziunala 2,9 pertschient.
Grafica 1: Quota d'agid social en il chantun Grischun ed en Svizra, 2010 fin 2022
Damain persunas entradas da nov en l'agid social
L'onn 2022 èn cleramain damain persunas entradas da nov en l'agid social ch'ils onns precedents. L'onn 2022 èn vegnids averts 447 dossiers novs, il 2021 èn quai stads 467 dossiers ed il 2020 590 dossiers. Quai è in indizi per ina buna situaziun economica cun ina pli gronda dumonda da forzas da lavur. Er la quota da dischoccupaziun è correspundentamain sa reducida en il Grischun dad 1,5 pertschient l'onn 2021 ad 1 pertschient l'onn 2022.
Deliberaziun or da l'agid social pervia d'ina meglra situaziun da gudogn
Tut en tut han pudì vegnir serrads 548 dossiers. Quai correspunda a dapli ch'in terz dals dossiers manads. La raschun principala per quai è ina meglieraziun da la situaziun da gudogn: 192 persunas (36,9%) han pudì sortir da l'agid social, perquai che lur situaziun da gudogn è sa meglierada. Quai è in lev augment en cumparegliaziun cun l'onn 2021 (36,0%) e cleramain dapli che l'onn 2020 (26,3%), cura che la situaziun sin il martgà da lavur era anc pli precara pervia da la pandemia da corona.
Grafica 2: Total dals dossiers e dossiers novs e serrads, 2016 fin 2022
Augment dal dumber da las asilantas e dals asilants che han retratg agid social
Fugitivas e fugitivs cun asil vegnan sustegnids finanzialmain da la Confederaziun durant ils emprims 5 onns a partir da l'inoltraziun da la dumonda d'asil. Tar las persunas e tar las fugitivas ed ils fugitivs ch'èn admess provisoricamain dura il sustegn tras la Confederaziun 7 onns a partir da l'entrada en Svizra. Suenter sa chattan els en la cumpetenza finanziala dal chantun e cumparan en la statistica da l'agid social economic.
L'onn 2015 èn las dumondas d'asil en Svizra s'augmentadas andetgamain pervia dals conflicts cuntinuants en la Siria, en l'Afganistan ed en l'Irac. Cun in retard sa mussa quest augment er en l'agid social. Il dumber d'asilantas e d'asilants che han retratg agid social è s'augmentà l'onn 2022 per 17 persunas sin 559, cumpareglià cun la perioda da l'onn precedent. Cunquai è s'augmentada er la quota da las asilantas e dals asilants che han retratg agid social da 21,4 pertschient (2021) a 24,0 pertschient (2022) en relaziun cun il total da las persunas che han retratg agid social.
Grafica 3: Augment procentual dal dumber d'asilantas e d'asilants che han retratg agid social en il chantun Grischun ed en Svizra, cumpareglià cun l'onn precedent, 2016 fin 2022
En vista a quests spustaments sa tschenta tar persunas dal sectur d'asil la dumonda dals process da pli lunga vista per sa deliberar da l'agid social. Studis longitudinals mussan che var 92,4 pertschient da las requirentas e dals requirents d'asil ch'èn entrads en Svizra l'onn 2016 e ch'èn vegnids attribuids al chantun Grischun, retiravan agid social l'onn suenter l'entrada en Svizra. L'onn 2022 retiran anc 54,2 pertschient da questa gruppa da persunas agid social. En cumparegliaziun cun l'entira Svizra è questa valur bassa, la cumpart correspundenta per tut la Svizra munta l'onn 2022 a 69,5 pertschient.
Sch'ins considerescha en la medema gruppa da persunas (er numnada cohorta) mo las persunas che retiran agid social e ch'èn en la vegliadetgna da lavur (da 15 fin 64 onns), ves'ins, che la quota da las persunas cun activitad da gudogn è s'augmentada sur ils onns. L'onn 2016 ha ella importà 5,3 pertschient e 6 onns pli tard, l'onn 2022 importa ella 50,0 pertschient tar la medema gruppa.
Grafica 3.1: Cumpart da las asilantas e dals asilants cun activitad da gudogn en l'agid social da la cohorta da 2016
Gruppas socialas ch'èn periclitadas il pli fitg da depender da l'agid social
Las gruppas socialas ch'èn periclitadas il pli fitg da depender da l'agid social na sa midan strusch. Primo èn ils uffants ed ils giuvenils pertutgads bler pli fitg da l'agid social che tut las autras gruppas da vegliadetgna. En la categoria da vegliadetgna da 0 fin 17 onns importa la ristga da depender da l'agid social 2,5 pertschient. En questa gruppa da vegliadetgna è la quota d'agid social uschia pli che duas giadas uschè gronda sco la media chantunala. Quai è d'attribuir al fatg, che chasadas da famiglias èn pli savens dependentas dal sustegn tras l'agid social che chasadas senza uffants.
Grafica 4: Quota d'agid social tenor categoria da vegliadetgna en il chantun Grischun, 2022
Secundo èn famiglias d'in genitur cun uffants periclitadas bler pli fitg che tut ils auters tips da chasadas. La quota d'agid social da tut las chasadas en il chantun Grischun importa 1,3 pertschient. Tar las chasadas d'in genitur importa la quota 12,4 pertschient.
Terzio augmenta er in nivel da scolaziun bass signifitgantamain la ristga da depender da l'agid social. Persunas senza furmaziun professiunala èn fermamain surrepreschentadas en l'agid social. En il chantun Grischun n'han 13,6 pertschient da la populaziun da 25 fin 64 onns nagina furmaziun professiunala. La quota da questa gruppa da persunas che retira agid social importa 50,3 pertschient.
Infurmaziuns:
- Susanna Gadient, manadra da l'Uffizi dal servetsch social, tel. +41 81 257 26 51 (cuntanschibla da las 10.00 fin las 11.00), e‑mail Susanna.Gadient@soa.gr.ch
- Mathias Kaufmann, manader dal sectur spezial Servetschs socials / vicemanader da l'uffizi, tel. +41 81 257 26 68 (cuntanschibel da las 10.00 fin las 11.00), e‑mail Mathias.Kaufmann@soa.gr.ch
- Silvia Würmli, Post spezialisà per la statistica d'agid social Turitg e Svizra orientala, tel. +41 43 259 75 54 (cuntanschibla da las 13.30 fin las 14.30), e‑mail Silvia.Wuermli@statistik.ji.zh.ch
Responsabladad: Uffizi dal servetsch social
La Statistica svizra da persunas che survegnan agid social SAS
La Statistica svizra da persunas che survegnan agid social è ina retschertga da datas annuala, che vegn realisada da l'Uffizi federal da statistica. La finamira da la statistica è quella da registrar il dumber e la structura da las persunas che retiran en Svizra agid social economic sco er prestaziuns socialas precedentas che dependan d'in basegn. La statistica sa basa sin la collavuraziun da la Confederaziun, dals chantuns e da las vischnancas.
Las basas da la Statistica da persunas che survegnan agid social èn vegnidas sviluppadas avant passa 20 onns. En il rom d'in project da modernisaziun vegnan ellas ussa adattadas a las relaziuns actualas ed als basegns che sa midan. La modernisaziun da la SAS ha las finamiras da reducir la lavur per ils posts da retschertga, da rinforzar l'analisa sco er da scursanir il temp tranter la retschertga e la publicaziun.
Suenter la terminaziun da las lavurs da concept per la fin dal 2022, ha la realisaziun cumenzà a partir da l'entschatta dal 2023. Ella dura fin la fin dal 2024. Durant questa fasa vegnan stgaffidas las premissas, per che las datas possian vegnir transferidas a partir dal schaner 2025 mintga mais al UFS, e quai sin fundament dal nov catalog da variablas. Ils emprims resultats da la statistica modernisada vegnan previsiblamain publitgadas l'emprim mez onn dal 2026. Indicaziuns pli detagliadas davart il project da modernisaziun e davart la realisaziun èn da chattar tar il Uffizi federal da statistica.