Intent: Protecziun cunter las neobiotas aquaticas
La sanadad da las auas grischunas è periclitada tras animals e plantas exoticas invasivas. Questas «neobiotas aquaticas invasivas» vegnan savens derasadas senza ch'insatgi badia quai. Ellas vegnan transportadas d'ina aua en la proxima, per exempel cun bartgas ubain cun il material da sport d'aua u da pestga.
Intginas neobiotas invasivas chaschunan mintga onn donns da milliuns francs en las auas. Ellas pon donnegiar infrastructuras e stgatschar las spezias d'animals e da plantas indigenas. Sch'ellas èn ina giada arrivadas en in'aua, na pon ins strusch pli limitar lur derasaziun.
Per franar la derasaziun da las neobiotas invasivas ston tuts prestar ina contribuziun, quai cun observar las reglas da cumportament impurtantas en la navigaziun, cun pestgar, cun far surfing e.u.v.!
Per las bartgas cun numers d'immatriculaziun vala – per la midada d'ina aua en in'autra – in'obligaziun d'annunziar e da nettegiar la bartga!
Obligaziun d'annunziar e da nettegiar las bartgas cun numer d'immatriculaziun
Per las bartgas immatriculadas sin las auas grischunas vala a partir dal 1. d'avrigl 2025 in'obligaziun d'annunziar e da nettegiar bartgas (OANB). En ils chantuns da la Svizra Centrala Sutsilvania e Sursilvania, Lucerna, Sviz, Uri e Zug, sco er en il chantun Berna, vala la OANB gia dapi il 2024. Ils chantuns Glaruna, Son Gagl e Turitg vegnan medemamain ad introducir la OANB l'onn 2025.
Autodecleraziun unica: Cura che l'obligaziun d'annunziar e da nettegiar bartgas vegn introducida, ston tut las possessuras e tut ils possessurs da bartgas declerar – er senza midar d'ina aua en in'autra – lur aua da staziunament («aua da chasa»). Els survegnan lura ina permissiun per metter la bartga en l'aua. Questa permissiun resta valaivla, fin che la bartga vegn midada en in'autra aua. Las possessuras ed ils possessurs da bartgas immatriculadas survegnan la primavaira 2025 ina brev cun in link/code QR tar il formular.
Suenter l'introducziun da la OANB ston vegnir fatgs ils suandants pass tar mintga midada d'ina aua en in'autra:
- Annunziai online cun quest formular d'annunzia la midada d'ina aua en in'autra che Vus avais planisà per Vossa bartga. Quai vala er, sche la bartga vegn transferida entaifer il chantun d'ina aua en in'autra. Tut ils chantuns che han in'obligaziun d'annunziar e da nettegiar bartgas utiliseschan la medema plattafurma d'annunzia electronica (hosting sur Umwelt Zentralschweiz).
- Laschai nettegiar Vossa bartga, inclusiv l'equipament, en moda professiunala d'in post da nettegiament renconuschì.
- Vus survegnis automaticamain ina permissiun per l'aua respectiva e dastgais metter Vossa bartga en l'aua. Purtai cun Vus sin la bartga la permissiun per metter la bartga en l'aua – en furma digitala u stampada – e la mussai a chaschun d'ina controlla. Il process d'annunzia e da permissiun è gratuit.
Per tut las bartgas senza numer d'immatriculaziun e per tut ils utensils da sport d'aua vegni recumandà vinavant d'als nettegiar conscienziusamain mintga giada avant che midar d'ina aua en in'autra.
Bartgas senza numer d'immatriculaziun, utensils da sport d'aua e da pestga
Per pestgar, per sfunsar e per duvrar stand-up-paddles, canus, bartgas da gumma u auters utensils d'aua, vegnan recumandadas urgentamain las suandantas mesiras:
- Nettegiai u derschentai bain Voss material, en il cas ideal cun aua fitg chauda. Il nettegiament cun in nettegiader a pressiun auta sto vegnir fatg sin ina plazza ch'è colliada cun la chanalisaziun d'aua malnetta. Svidai tut las restanzas d'aua.
- Controllai conscienziusamain tut l'equipament sin restanzas da plantas e d'animals.
- Sientai cumplettamain l'equipament avant che l'utilisar en in'autra aua. Sche tuts observan questas reglas simplas, protegin nus las auas grischunas cunter ina invasiun d'ulteriuras spezias exoticas.
Video Verbreitung von Neobiota stoppen – Informationen Wassersport
Posts da nettegiament renconuschids
En connex cun l'obligaziun d'annunziar e da nettegiar bartgas ston las bartgas cun numers d'immatriculaziun vegnir nettegiadas tras posts da nettegiament renconuschids (chaschuna custs, fixai ordavant in termin). Tut ils posts da nettegiament renconuschids (er manaschis extrachantunals) èn autorisads d'emetter la cumprova da nettegiament.
Ils posts da nettegiament en il chantun Grischun vegnan cumplettads sin la charta a partir da la primavaira 2025.
Link tar la charta cun ils posts da nettegiament
Infurmaziuns per ils posts che nettegian bartgas
Cun l'introducziun da l'obligaziun d'annunziar e da nettegiar bartgas vegnan bartgas mo anc nettegiadas dals manaschis autorisads. Quels emettan suenter ina cumprova da nettegiament correspundenta.
Areguard l'aua persa ed il nettegiament ston ils manaschis ch'èn autorisads da nettegiar bartgas ademplir pretensiuns minimalas. Plinavant ston els sa participar ad ina scolaziun. Suenter avair absolvì cun success questa scolaziun, survegn il post da nettegiament l'autorisaziun dal chantun, che maina in register correspundent. Uschia vegn il post da nettegiament autorisà d'emetter las cumprovas da nettegiament respectivas per ses nettegiaments professiunals da las bartgas.
Glista da controlla per nettegiar bartgas
Occurrenzas nauticas
L'obligaziun d'annunziar e da nettegiar bartgas (OANB) vala er per las bartgas che vegnan duvradas en il rom d'occurrenzas nauticas. Per la gronda part da questas bartgas controllescha e conferma l'organisatur il nettegiament da las bartgas. Ulteriuras infurmaziuns en chaussa vegnan publitgadas il proxim temp. Avant las occurrenzas survegnis Vus ultra da quai en l'avegnir infurmaziuns da l'organisatur respectiv.
FAQ Annunzia da la midada d'ina bartga en in'autra aua ed autodecleraziun da l'aua da staziunament
Tge èsi, sche la midada annunziada d'ina bartga en in'autra aua sto vegnir spustada u annullada?
L'annunzia duess il meglier vegnir fatga pir, cur che la data è fixada. In'annunzia po vegnir stornada. Il link chattais Vus en il e-mail che conferma Vossa annunzia da midar la bartga en in'autra aua.
Stoss jau er annunziar la midada d'ina aua en in'autra entaifer in chantun?
Gea, l'obligaziun d'annunziar e da nettegiar bartgas vala er per midadas d'ina aua en in'autra entaifer il chantun.
Mia bartga ha in lieu da staziunament sitg dasper in'aua. Stoss jau annunziar e nettegiar mia bartga mintga giada, cura che jau la met en quest'aua u cura che jau la prend or da quest'aua?
Na, en quests cas survegnis Vus ina permissiun per questa aua. Questa permissiun vala, fin ch'ina midada en in'autra aua vegn annunziada.
Mia bartga vegn prendida or da l'aua sur enviern e sa chatta en il deposit d'enviern. La stoss jau laschar nettegiar la primavaira avant che la metter en l'aua?
Na, la permissiun resta valaivla, uschè ditg ch'i na vegn betg midà en in'autra aua.
Tge è l'autodecleraziun d'ina aua da staziunament (aua da chasa)?
Mintga possessura e mintga possessur d'ina bartga gia admessa en il chantun Grischun ha la pussaivladad da declerar ina giada l'aua da staziunament («aua da chasa») e survegn uschia – senza nettegiament – ina permissiun per l'aua respectiva (valaivla fin a la midada en in'autra aua).
Nua chat jau il formular per l'autodecleraziun d'ina aua da staziunament?
Las possessuras ed ils possessurs da bartgas immatriculadas survegnan la primavaira 2025 ina brev cun in link/code QR tar il formular.
FAQ Nettegiament
Co survegn jau ina cumprova da nettegiament?
Uschespert che l'obligaziun d'annunziar e da nettegiar bartgas è en vigur: Annunziai online la midada d'ina aua en in'autra che Vus avais planisà per Vossa bartga. Fixai in termin cun in manaschi da nettegiament autorisà e mussai là l'annunzia. Il manaschi emetta la cumprova da nettegiament. Questa cumprova sco er la permissiun che sto vegnir mussada en cas d'ina controlla, survegnis Vus per e-mail.
Nua chat jau las adressas dals manaschis da nettegiament autorisads?
Questas adressas vegnan publitgadas proximamain sin la charta cun ils posts da nettegiament renconuschids.
Poss jau er laschar siar mia bartga empè da la laschar nettegiar?
Na, la bartga sto vegnir nettegiada. Tut tenor las relaziuns existentas poi durar ditg, fin che tut las parts da la bartga èn siadas dal tuttafatg. Ins na po perquai strusch controllar exactamain il process da siar. Sco metoda voluntara supplementara vegni recumandà da laschar siar la bartga.
Poss jau laschar nettegiar mia bartga er la dumengia?
Ils manaschis da nettegiament fixeschan lur uras d'avertura. Per regla èn ils manaschis serrads la dumengia. Il nettegiament sto vegnir planisà (in termin sto vegnir reservà ad ura tar il post da nettegiament).
Jau hai ina cumprova da nettegiament (p.ex. quittanza) d'in post da nettegiament a l'exteriur u d'in chantun senza OANB. Vala quella er?
Na. Las bartgas ston vegnir nettegiadas tras posts da nettegiament autorisads. Ils posts da nettegiament renconuschids per quai chattais Vus qua.
FAQ Obligaziun d'annunziar e da nettegiar bartgas en general
Pertge vala questa obligaziun mo per bartgas immatriculadas e betg per utensils da sport d'aua?
Las bartgas èn la ristga la pli gronda da derasar creatiras. Ellas èn savens pli ditg en l'aua che utensils da sport d'aua. Uschia pon creatiras sa tatgar vid las bartgas. Tar canus, SUPs e tar ils equipaments per sfunsar e da pestga exista en l'aua stagnada e cun material bletsch ina tscherta ristga che creatiras u scherms infectus vegnian transportads d'ina aua en in'autra. La ristga totala è dentant pli pitschna. Ils utensils da sport d'aua n'èn per regla betg immatriculads en Svizra, perquai fissi pli difficil da realisar ina OANB.
Pertge na datti nagina obligaziun d'annunziar e da nettegiar bartgas en tut la Svizra?
Per in'obligaziun d'annunziar e da nettegiar bartgas en tut la Svizra fissan las autoritads federalas responsablas. Las basas legalas stuessan vegnir adattadas sin plaun federal, quai che duvrass correspundentamain bler temp. Perquai che la tematica è urgenta, èsi necessari d'agir svelt.
Quantas bartgas èn pertutgadas?
Cifras actualas per la Svizra u per mintga chantun n'èn betg enconuschentas. Da las stgars 100 000 bartgas da temp liber en Svizra na vegn la gronda maioritad mai u fitg darar midada d'ina aua en in'autra. Per questas bartgas n'ha la OANB naginas u strusch consequenzas. La pitschna gruppa da bartgas che vegnan midadas d'ina aua en in'autra è il pli grond privel per la derasaziun d'animals e da plantas invasivas.
Tge stoss jau mussar en cas d'ina controlla, p.ex. tras la polizia dal lai?
Preschentai la permissiun per metter la bartga en l'aua – ch'è vegnida tramessa per e-mail – stampada u sin in apparat mobil.